باطنیان

باطِنیان

(یا: باطنیه) نام عمومیِ فرقی از شیعه، به‌ویژه اسماعیلیه. اینان با روش تأویل به معانی باطنی قرآن و احادیث توجه دارند و بحث عمده‌شان در باب اصولِ عقاید، مسئلۀ صفات خداست. به عقیدۀ باطنیان هر چیز ظاهر و باطنی دارد که ظاهر آن از اشارتی رمزی فراتر نمی‌رود و حقیقت در باطن آن پوشیده است. باطنیه بیش از آن‌که نامی برای فِرَقِ مذهبی باشد، گرایشی فکری است، چنان‌که برخی از متفکران، صوفیان و فیلسوفان را نیز باطنی خوانده‌اند. در آثار متکلمانِ باطنی تسلط آنان بر کلام و فلسفۀ اسلامی و معانی آیاتِ قرآن آشکار است.