بایسنقر میرزای گورکانی
بایسُنقر میرزایِ گورکانی (۸۸۲ ـ۹۰۵ق)
| بایسنقر میرزای گورکانی | |
|---|---|
| زادروز |
حصارشادمان ۸۸۲ ق |
| درگذشت | ۹۰۵ق |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | فرمانروا |
| لقب | عادلی |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
(نیز: بایسنقر ثانی/میرزا ثانی، فرزند سلطان محمود پسر سلطان ابوسعید تیموری) در حصار شادمان به‌دنیا آمد. پدرش حکومت بخارا را به او سپرد و بعد از مرگ پدر در ۹۰۰ق در سمرقند جانشین وی شد. نخست سلطان محمود بن چغتای، والی تاشکند، را مغلوب ساخت، اما در ۹۰۱ق با نیرنگ درویش محمد قوخان از حکومت معزول شد و برادر کوچک‌ترش، سلطان علی، به‌حکومت رسید. سپس با یاری شماری از اشراف و اعیان ماوراءالنهر دوباره سلطنت خود را بازیافت و سلطان علی به بخارا گریخت. در ۹۰۳ق در حالی که از سوی سلطان علی و بابر بن عمر شیخ در محاصره بود از سمرقند گریخت، و به خسرو شاه حاکم بدخشان پناه برد و سرانجام به دست او کشته شد. بایسنقر شاهزاده‌ای شجاع و دانش‌دوست بود و به فارسی شعر می‌سرود و «عادلی» تخلص می‌کرد و اشعارش نزد مردم مقبولیت داشت.