بته

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بُتِه

نگاره‌ای تجریدی، بسیار کهن، زیبا، و آشنا. این نگاره در اغلب هنرهای سنتی ایران، به‌‌ویژه در قالی و ترمه، دیده می‌شود. نقش بُته را به درخت سرو خمیده، آتش زردشت، بادام، گلابی، کیسۀ چرمی و مشت‌بسته مانند کرده‌اند. نگارۀ بته انواع گوناگون دارد که معروف‌ترین آن «بته ‌جقه» خوانده می‌شود. در زمان صفویه، با توجه به تأثیر هنر ایران بر هنر هند، این نگاره با نقش‌های قالی و شال ایرانی به هند راه یافت و بافندگان شال در کشمیر از آن برای آرایش بافتۀ خود بهره گرفتند؛ پس از آن، شال کشمیر با نقش بته ‌جقه به ایران آمد و بته ‌جقۀ ایرانی به بتۀ کشمیری و بتۀ ترمه معروف شد. بته‌ جقه انواعی دارد که با نام خاستگاه‌هایشان نامیده می‌شوند. ← بته‌ جقّه