تاریخ گیتی گشا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۲ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۰۱ توسط Shahraabi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

تاریخ گیتی‌گُشا

کتابی در تاریخ زندیه به فارسی، نوشتۀ محمد‌صادق موسوی اصفهانی ( ـ۱۲۰۴ق). این کتاب از مهم‌ترین و معتبرترین منابع تاریخ زندیه و شامل خاطرات و مشاهدات مؤلف و یا نوشته‌های میرزا محمد‌حسین فراهانی وزیر تا ۱۲۰۰ق است. ذیلِ نخستین کتاب را عبدالکریم بن علی رضا‌الشریف تألیف کرده است. این ذیل وقایع ایران پس از مرگ کریم‌خان و رویدادهای بعد از ۱۲۰۰ق تا اواسط پادشاهی لطفعلی خان زند را شامل است. ذیل دوم دربارۀ پایان احوال لطفعلی‌خان و حاجی ابراهیم‌خان، کلانتر شیراز است و آن‌را آقا محمدرضا شیرازی پس از ۱۲۱۹ق به‌پایان رسانده است. نثر این کتاب سست و متکلفانه، همراه با کنایات و استعارات و تشبیهات فراوان است. محمد اسماعیل‌خان وکیل‌الملک نوری، حکمران کرمان، پیش از ۱۲۷۵ق. این کتاب را بدون دو ذیل آن، تهذیب و عبارت‌پردازی‌های آن را حذف کرد. سعید نفیسی نیز تاریخ گیتی‌گشا و دو ذیل آن را در ۱۳۱۷ش در تهران به‌چاپ رسانده است.