جعفری، محمدتقی (تبریز ۱۳۰۴ـ تهران ۱۳۷۷ش)
محمّدتقی جعفری (تبریز ۱۳۰۴ـ تهران ۱۳۷۷ش)
| محمدتقی جعفری علامه جعفری | |
|---|---|
| زادروز |
تبریز ۱۳۰۴ش |
| درگذشت | تهران ۱۳۷۷ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | درجۀ اجتهاد |
| شغل و تخصص اصلی | روحانی |
| آثار | الامر بین الامرین؛ تفسیر نهج البلاغه؛ حیات معقول |
| گروه مقاله | دین اسلام |
(مشهور به: علامه جعفری) از علمای روحانی و دانشوران معاصر شیعه در ایران. تحصیلات ابتدایی را از دبستان اعتماد تبریز آغاز کرد، ولی بعد از اتمام کلاس پنجم به‌‌سبب فقر مالی ناگزیر مدرسه را ترک کرد و به امرار معاش مشغول شد. بعد از مدتی به مدرسۀ طالبیۀ تبریز رفت و نزد اساتیدی چون سید حسن شربیانی، ابوالفضل سرابی، علی‌اکبر اهری، میرجعفر بخشایشی، میرحجت ایروانی کسب علم کرد. در ۱۳۱۹ وارد مدرسۀ مروی تهران شد و در عرصۀ حکمت اسلامی از محضر آیت‌الله محمدرضا تنکابنی و میرزا مهدی آشتیانی بهره گرفت.
در ۱۳۲۳ به قم رفت و در ۱۳۲۵ عازم نجف اشرف شد و نزد استادان بزرگی همچون آیات عظام محمد کاظم شیرازی، سید عبدالهادی شیرازی، ابوالقاسم خویی، صدرای قفقازی، و مرتضی طالقانی کسب فیض کرد و از ایشان اجازه و درجۀ اجتهاد گرفت. در همان‌جا، جعفری به تدریس در سطوح عالیۀ حوزۀ علمیۀ نجف پرداخت و اولین کتاب خود به‌نام الامر بین‌الامرین را منتشر کرد که حاوی تقریرات درس آیت‌الله خویی بود. در ۱۳۳۶ عازم ایران شد، ولی یک سال بعد دوباره به نجف بازگشت و به‌دلایل شخصی پس از مدت کوتاهی به ایران آمد و ابتدا در مشهد و قم و سپس در اغلب عمر در تهران ساکن شد. در تهران به تدریس در مدرسۀ مروی پرداخت و به‌‌سبب طرح مباحث نو و توجه به اندیشه‌های جدید با دانشگاهیان نیز ارتباطی مطلوب پیدا کرد.
علامه جعفری به آثار فکری متفکران غربی نظیر سارتر و راسل علاقه داشت و در نقد آرای آنان صاحب نظریاتی بود. کتب و مقالات فراوانی از وی منتشر شده که از آن جمله دو اثر ۱۶ و ۲۰جلدی به نام‌های تفسیر مثنوی معنوی و تفسیر نهج‌البلاغه معروف‌تر است. محمدتقی جعفری در ۲۶ مهر ۱۳۷۷ به دنبال بیماری سرطان در لندن جان سپرد و پس از انتقال جسد وی به ایران، در جوار حرم امام رضا (ع) در مشهد به‌خاک سپرده شد.
برخی دیگر از آثار وی عبارتند از آفرینش و انسان؛ رابطۀ علم و حقیقت؛ تحلیل شخصیت خیام؛ حکمت و عرفان و اخلاق در شعر نظامی؛ و حیات معقول.