جنگ قادسیه
جنگ قادِسیِّه
جنگی که در ذیحجۀ ۱۴ق/۶۳۷م میان مسلمانان، به سرداری سعد بن ابی‌وقاص، و ایرانیان، به فرماندهی رستم فرخزاد، در جنوب نجف، در حدود ۳۰کیلومتری کوفه (در عراق کنونی) درگرفت و پس از سه روز و سه شب در روز چهارم با پیروزی مسلمانان پایان یافت. این جنگ سه‌روزه را، اعراب با نام‌های یوم ارماث، یوم اغواث و یوم عِماس و روز چهارم را یوم‌القادسیه خوانده‌اند. ایرانیان که به شتر و فیلان جنگی مجهز بودند در دو روز نخست سرسختانه دربرابر مسلمانان ایستادند، اما در روز سوم با رسیدن قوای امدادی برای اعراب، گروهی از سپاهیان ایرانی شکست‌خورده در پیرامون مداین پراکنده شدند. در میانۀ نبرد، رستم کشته شد و جمعی از سپاهیان راه گریز پیش گرفتند و درفش کاویان که پرچم ایرانیان بود به‌دست مسلمانان افتاد. در این جنگ ۱۵۰هزار ایرانی و ۳۰هزار مسلمان شرکت داشتند و ۱۰۰هزار تن از دو سوی کشته شدند. با شکست ایرانیان در قادسیه، کرانۀ غربی فرات نیز به‌دست مسلمانان افتاد و راه فتح تیسفون به روی آن‌ها گشوده شد.