عتیبی، جهیمان ( ـ مکه ۱۹۷۹)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از جهیمان عتیبی)

عُتَیْبی، جُهَیْمان ( ـ مکه ۱۹۷۹)
رهبر گروه تصرّف‌کننده مسجدالحرام در ۱۹۷۹. قبیله او، «عتیبه»، در ۱۹۲۹ پس از نُه سال سرپیچی از اطاعت ابن سعود، حاکم شبه‌جزیرۀ عربستان، به‌وسیلۀ ارتش در نبرد سبلا سرکوب شد. پدربزرگ جُهَیمان در این نبرد کشته شد و حس انتقام‌جویی از آل سعود پس از نیم قرن همچنان در فرزندان قبیله زنده بود. جهيمان با ترویج اندیشه‌های بنیادگرایانه و تندروانه و سپس شورش علیه حکومت به‌همراه گروهی که قبیلۀ عتیبه بیش از دیگر قبایل به عضویت آن درآمده بودند، درصدد سرنگونی سلطنت آل سعود برآمد. وی پس از هجده سال خدمت در گارد سلطنتی عربستان در سال ۱۹۷۴ استعفا کرد و به نظریه‌پردازی و زمینه‌سازی برای سرنگونی نظام سلطنتی آل سعود روی آورد. ویژگی‌های جذّاب شخصیت او، زمینۀ جذب جوانان را فراهم ساخت. جهیمان که شاعر و نویسنده نیز بود در کتاب سبعة رسائل (هفت رساله)، که غیر قانونی منتشر شد، مسلمانان را به تقلید از روش پیامبر در تبلیغ دین اسلام و دعوت به آن و اقدام به فتوحات نظامی فراخواند و سرنگونی حاکمان تحمیل‌شده را بر جوامع اسلامی، وظیفۀ شرعی مسلمانان و پادشاهی و حکومت موروثی را از نظر قرآن نامقبول دانست و از مسلمانان خواست تا ایمان خود را بر پایۀ قرآن و سنت، و نه در پیروی از آموزه‌های نادرست علما، استوار سازند. هدف نهایی جهیمان، تأسیس جامعۀ اسلامی اصیلی بود که از اسلام در‌برابر کفار حراست کند و به اجانب روی خوش نشان ندهد. جهیمان در ۲۰ نوامبر ۱۹۷۹م، همراه گروه خود و خانواده‌هایشان، که مجموعاً حدود ۳۰۰ نفر بودند، مسجدالحرام را اشغال کرد، اما پس از دو هفته مقاومت و مبارزه، به‌دست نیروهای دولتی سرکوب شد و پس از کشته‌شدن شمار زیادی از شورش‌گران، جهیمان همراه ۶۲ تن از یارانش دستگیر و سپس اعدام شد. شورش جهیمان را آغاز رواج بنیادگرایی اسلامی در عربستان سعودی دانسته‌اند.