جوهری، ابونصر اسماعیل ( ـ نیشابور پس از ۳۹۳ق)

شهرت ابونصر اسماعیل بن حَمّاد، لُغوی ایرانی‌تبار عرب. در فاراب به‌دنیا آمد. خواهرزاده و شاگرد اسحاق بن ابراهیم فارابی، مؤلف قاموس دیوان الادب بود. برای تحصیل به بغداد، شام و حجاز سفر کرد و در بغداد نزد ابوعلی فارسی و ابوسعید سیرافی درس خواند. سپس، به ایران بازگشت. از آثارش: صحاح‌اللغه که معروف‌ترین اثر اوست؛ مقدمه در نحو؛ عروض‌الوَرَقه در علم عروض.