حسن جوری

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حسن جوری ( ـ۷۴۳ق)

مقبره حسن جوري

(معروف به شیخ حسن جوری) از رهبران جنبش سربداران خراسان. وی در قریۀ جور سبزوار به‌دنیا آمد و پس از به‌پایان‌رساندن دورۀ مدرسه، لقب «مدرس» یافت. او پس از شنیدن اوصاف شیخ خلیفه و گوش‌دادن به مواعظش، از مریدان او شد. پس از مرگ شیخ خلیفه مریدانش به حسن پیوستند. وی مدت سه سال در شهرهای خراسان به وعظ و تبلیغ پرداخت و به آسیای میانه و کرمان و عراق عجم سفر کرد. هدف تبلیغات وی خروج علیه مغولان و همدستان آنان بود. امیر ارغونشاه مغول که از شیخ حسن بیمناک بود وی را در قلعۀ طاق در ناحیه بارز زندانی کرد. پس از این‌که وجیه‌الدین مسعود به پیشوایی سربداران رسید عده‌ای را به نجات شیخ حسن فرستاد و او را به سبزوار آورد و پیشوایی خود اعلام کرد. امیر و شیخ حسن، نیشابور و برخی از شهرهای خراسان را از دست مغولان بیرون آوردند. امیرمسعود پس از تسخیر خراسان و گرگان عازم تسخیر هرات و برانداختن دودمان آل کرت که نمایندۀ اهل سنت ناحیه بودند گردید و در نبردی که در ۷۴۳ق میان او و ملک حسن کرت درگرفت، شیخ حسن احتمالاً به اشارۀ امیرمسعود کشته شد. با مرگ او سربداران دست از جنگ کشیدند و به سبزوار بازگشتند.