حق رای همگانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حق ‌رأی همگانی (universal suffrage)

حق ‌رأي همگاني

حق همۀ شهروندان بالغ برای رأی‌دادن در انتخابات عمومی، به‌ویژه برای انتخاب اعضای نهاد قانونگذاری یا پارلمان. در ایران، نظام سیاسی حکومت از نوع جمهوری است که یکی از شرایط اساسی نهادهای اصلی آن مانند قوۀ مقننه، ارادۀ آحاد مردم است که به‌صورت حق رأی مردم متجلی می‌شود. برای این‌که سلامت و درستی رأی همگانی تأمین شود، هر فرد دارای حق رأی، باید رأی خود را مستقیم و به‌صورت مخفی اعلام کند. حق رأی همگانی برای انتخاب سه رکن از ارکان نظام حکومتی و سیاسی ایران پیش‌بینی شده است: رئیس‌جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نمایندگان مجلس خبرگان. شرایط لازم برای اعمال حق رأی عبارت است از تابعیت ایران، ۱۸سال تمام شمسی، عاقل‌بودن (مادۀ ۲۷ قانون انتخابات ۱۳۶۴ش و اصلاحات بعدی آن). شرایط حق رأی در همه‌پرسی و انتخابات مجلس خبرگان رهبری نیز همین است.