حق پناهندگی
حق پناهندگی (right of asylum)
حق پناه‌بردن یا مأمن‌جستن در دولت بیگانه‌ای که آن دولت به شخصی که مجبور به ترک کشور زادگاه خویش شده اعطا می‌کند. در بیشتر نمونه‌ها، حق پناهندگی دربارۀ پناه‌جویان سیاسی‌ای اعمال می‌شود که، به‌موجب مقاوله‌نامۀ ۱۹۵۱ ملل متحد، به‌سبب هراس موجّه از تعقیب و آزار به‌دلایل نژادی، مذهبی، ملیتی، یا اعتقادات سیاسی نمی‌توانند به کشور خویش بازگردند. این مقاوله‌نامه نخستین سندی بود که پناهندگان سیاسی را تعریف و حقوق آنان را برای برخورداری از کار، تحصیل، تأمین اجتماعی، و دسترسی به محاکم کشور محل پناهندگی بازگو می‌کرد. اجرای این مقاوله‌نامه، که در ۱۹۶۷ الحاقیه‌ای به آن افزوده شد، برعهدۀ «دفتر کمیسیاریای عالی پناهندگان ملل متحد» است. اعطا یا عدم اعطای پناهندگی همواره از امتیازات دولت‌ها بوده است. به فراریان سیاسی گاه پناهندگی دیپلماتیک، که مبتنی بر معافیت دیپلماتیک (اصل تلقی سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌ها به‌عنوان خاک دولت متبوع‌شان) است، داده می‌شود؛ برای نمونه، یوزف[۱]، کاردینال میندسنتی[۲]، از ۱۹۵۶ تا ۱۹۷۱ در سفارت‌خانۀ ایالات متحد امریکا در بوداپست به‌صورت پناهنده به‌سر برد.