حیات (فلسفه)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حیات (فلسفه)
در فلسفه اسلامی، مفهوم حیات (زنده‌بودن) در مورد دو دسته از مخلوقات به‌كار می‌رود: یكی گیاهان كه دارای رشد و نمو هستند، و دیگری حیوانات و انسان كه دارای شعور و اراده می‌باشند. اساساً حیات به‌معنایی كه ملازم با علم و اراده است لازمۀ وجود غیر مادی است، زیرا گرچه حیات به موجودات جاندار نسبت داده می‌شود امّا در حقیقت، صفت روح آن‌هاست و بدنشان در اثر تعلق روح، زنده و جاندار می‌شود. به دیگر سخن، همچنان كه امتداد لازمۀ وجود جسمانی است حیات نیز لازمۀ وجود مجّرد (غیر مادی) است. امّا در تحلیل خاص ملاصدرا، حیات وصفِ وجود است و هر موجودی دارای حیات ویژۀ خود است، كه به سبب همین حیات، همۀ موجودات مورد خطاب الهی قرار می‌گیرند و دارای حشر خاص خودند.