خنگ بت و سرخ بت

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

خِنگ‌بُت و سُرخ‌بُت

منظومه‌ای منسوب به عنصری بلخی به فارسی. از این مثنوی تنها ابیاتی پراکنده به‌جا مانده است. در اسکندرنامۀ منثور آمده است که این مثنوی عاشقانه، داستان عشقِ پسر شاه مصر و دختر شاه‌ چین است. خنگ‌بت و سرخ‌بت داستانی منظوم دربارۀ دو بت سنگی در بت‌خانۀ کوه‌های پیرامون بامیان بود. اصل داستان از قصه‌هایی بودایی است. این دو بت همان دو بت بامیان بودند که به‌دست طالبان ویران شدند. این اثر را ابوریحان بیرونی به نام حدیث صنمی‌البامیان به عربی ترجمه کرده بود، اما از ترجمۀ او نشانی در دست نیست.