دادخواهی گروهی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

دادخواهی گروهی (class action)

در حقوق، رویه‌ای دادگاهی است که بر طبق آن یک یا چند خواهان به نمایندگی از گروه بزرگ‌تری از افراد دارای ادعای مشابه علیه یک خوانده، طرح دعوا می‌کنند. حکم دادگاه برای همۀ اعضا گروه الزام‌آور است. از این رویه، معمولاً در امریکا استفاده می‌شود. در انگلستان در برخی اوقات، نتیجۀ مشابهی با مصالحۀ خارج از دادگاه به‌دست می‌آید، مثال بارز آن، پروندۀ آپرن در ۱۹۸۷ است که در آن شمار زیادی از مردم به‌سبب عوارض جانبی زیان‌آور ناشی از استفاده از داروی آپرن تقاضای جبران خسارت کردند. این پرونده بر این اساس حل‌و‌فصل شد که گروه دادخواه آپرن از مبلغ کلی دریافتی سهمیه‌ای به هر‌یک از خواهان‌ها پرداخت خواهد کرد، و در مقابل اعضای گروه متعهد خواهند بود که اقدام قانونی دیگری علیه خوانده به‌عمل نیاورند. در حقوق ایران، دادخواهی گروهی به مفهوم بالا وجود ندارد، اما ممکن است چند نفر که نفع مشترکی در موضوع دارند، طی دادخواست واحدی طرح دعوا نمایند.