درانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

دُرّانی
طایفه‌ای‌ از افغان‌ها‌ که‌ در حوالی‌ قندهار سکونت‌ دارند. این طایفه که به‌ سبب‌ کشیدن‌ مروارید درگوش‌ به‌ این‌ لقب‌ ملقب‌ شده‌اند اصلاً ابدالی نام داشتند و یکی‌ از دو طایفه‌ بزرگ‌ افغان‌اند‌، که با به حکومت‌رسیدن‌ احمد خان‌ ابدالی‌ در افغانستان‌ پس‌ از مرگ‌ نادر (۱۱۶۰ق) وی این لقب‌ را از قبیلۀ‌ خود برداشت‌ و «دُرّانی» را به‌ جای‌ آن‌ گذاشت‌. طایفۀ ابدالی نیز خود به گروه پوپَلزای و بارکزایی تقسیم می‌شود که پس از نادر در شعبۀ صدوزای از تیره پوپَلزای و پس از این گروه تیرۀ بارکزایی در افغانستان به‌حکومت رسیده‌اند. هدف‌ احمد خان‌ از این تغییر نام‌، اتحاد قبایل‌ مختلف‌ افغان‌ و ایجاد فدرالیسم‌ قومی‌ و قبیله‌ای‌ به‌ منظور تحت اطاعت درآوردن‌ آسان‌تر آنان‌ بود. احمد خان‌ مقام‌ وزارت‌ را به‌ جمال‌ خان‌ رئیس‌ قبیلۀ‌ بارَکزایی‌ که‌ با قبیلۀ‌ درانی‌ رقابت‌ داشتند، واگذاشت‌ و از این‌ تاریخ‌ تایک‌ سده‌ بعد این‌ ترتیب‌ برقرار بود، یعنی‌ شاه‌ از قبیلۀ‌ درانی‌ و وزیر از قبیلۀ‌ بارکزایی‌ انتخاب‌ می‌شد. بعد از احمدشاه درانی، تیمورشاه، زمان‌شاه، محمودشاه، شاه شجاع، علی‌شاه، ایوب‌شاه، و کامران میرزا در افغانستان به‌حکومت نشستند. نیز ← ابدالی