دشت مغاکی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

دشت مُغاکی (abyssal plain)

دشت مُغاکي

(یا: ژرفامون) پهنه‌های مُسطح و وسیع بستر دریا، در عمق ۳ تا ۶‌کیلومتری زیر سطحِ دریا. دشت‌های مغاکی در همۀ اقیانوس‌هایِ اصلی یافت می‌شوند و از خیزهایِ قاره‌ای[۱] تا پشته‌هایِ بین اقیانوسی[۲] گسترده‌اند. دشت‌های مغاکی با لایۀ ضخیمی از رسوب پوشیده شده‌اند و در سطحِ صافشان تپه‌های مغاکی[۳] کم‌ارتفاع و کوه‌های دریاییِ[۴] بلند، وجود دارد. دشت‌های مغاکی پوستۀ جدیدِ اقیانوسی‌اند که از پشته‌های بین اقیانوسی برآمده و در زیر بستر دریاها، روبه بیرون، گسترده می‌شوند. این دشت‌ها در عمق دریا از رسوبات ناشی از شیب‌های قاره‌ای[۵] و ریزاندام‌واره‌های شناورِ دریایی پوشیده شده‌اند. رشته‌کوه‌ها و جزایر آتشفشانی گسترده بر سطح این دشت‌ها از رویِ نقاطِ داغِ[۶] گوشتۀ[۷] زمین برآمده‌اند و کوه‌هایِ دریایی برآمده در آن‌ها در نواحیِ پشته‌ایِ اقیانوسی شکل گرفته، به‌صورت پوستۀ اقیانوسی به عمق منتقل شده، و نشست کرده‌اند. جز این مناطق، دشت‌های مغاکی بسیار هموارند و شیبی کمتر از یک در ۱۰۰۰ دارند.

 


  1. continental rise
  2. mid-oceanic ridge
  3. abyssal hill
  4. seamount
  5. continental slope
  6. hot spot
  7. mantle