دیو (قوم)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

دیو (قوم)

طایفه‌ای از مردم مازندران، از طوایف ولایت سوادکوه (در قرون ۹ تا ۱۱ق). سران این طایفه در اواخر دولت مرعشیان مازندران، از اعیان آن دولت بودند. آقامیر دیو، وکیل مطلق میرسلطان‌مراد مرعشی، از آخرین حاکمان مرعشی بود که پس از آن وکیل سلطان حسن، نوادۀ شاه‌طهماسب صفوی، در حکومت نیمۀ شرقی مازندران شد و با موافقت همو به دست سادات مرتضایی که خواهان منصب او بودند، کشته شد. شمس‌الدین دیو از دیگر سرکردگان این طایفه در اوایل سلطنت سلطان‌محمد خدابنده به دستور همسر مرعشی او اعدام شد. آقاسهراب دیو در همان سال‌ها بخشی از مازندران شرقی را به دست گرفته بود. مشهورترین فرد این طایفه، آقا الوند دیو، تا اوایل سلطنت شاه‌عباس صفوی حاکم نیمی از مازندران بود و به اتکای قلعۀ مستحکم و معروف اولاد دیو در سوادکوه تا ۱۰۰۷ق به مقاومت در برابر قزلباشان ادامه داد. او در این سال از قلعه خارج و در جنگل‌ها متواری شد و از شاه‌عباس امان‌خواسته خود را تسلیم کرد و همراه خانواده‌اش به شیراز تبعید شد.