رشیدخان چغتایی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

رَشیدخان چَغَتایی

شاعر و امیر (۹۳۹ـ۹۷۸ق) چغتای‌ کاشغر. فرزند سلطان‌ سعیدخان بود. میرزا محمد حیدر دوغلات‌، مؤلف تاریخ‌ رشیدی‌، اتالیق‌ و سرپرست عبدالرشید بود. پس‌ از درگذشت‌ سلطان‌ سعید، عبدالرشید، به‌جای‌ پدر بر تخت‌ خانی‌ نشست‌ و از آن‌جا که‌ از خاندان‌ دوغلات در هراس بود، بسیاری از آنان را کشت و یا به زندان انداخت. از این‌رو، میرزا محمد حیدر دوغلات‌ بر او شورید و در ۹۴۸ق به‌ هند رفت‌ و به‌ ظهیرالدین‌ بابُر، پناه‌ برد. در این‌ میان‌ قزاق‌ها با یورش‌های‌ پیاپی‌ به‌ قلمرو رشیدخان‌ تاختند و دره‌های‌ ایلی‌ و کنگ‌ را تصرف‌ کردند و از آن قلمرو گسترده فقط کاشغر برای‌ رشیدخان‌ باقی‌ ماند که سال‌ها بر آن‌ حکمرانی‌ کرد. رشیدخان‌ به‌ فارسی‌ و ترکی‌ شعر می‌سرود.