رومی، دین

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

رومی، دین (Roman religion)

نظام دینی روم باستان. این نظام دینی دربرگیرندۀ عناصری از جاندارپنداری[۱] (پرستش و احترام به سنگ‌ها و درخت‌ها) و توتمیسم[۲] بود (← رومولوس) و ریشه‌های محلی عمیقی در «لارس و پناتس[۳]»، آیین یانوس[۴] و وِستا[۵]، داشت. نظام دینی روم قدیم همچنین پانتئون[۶] (معبد) اصلی خدایان را دربر می‌گرفت که از پانتئون یونان منشعب شده بود و خدایان اصلی آن عبارت‌ بودند از ژوپیتر[۷] و یونو[۸]، مارس[۹] و ونوس[۱۰]، مینروا[۱۱]، دیانا[۱۲]، سِرِس[۱۳] و چندین خدای کم‌اهمیت‌تر. الوهیت‌بخشیدن به امپراتوران گذشته با هدف سیاسی صورت می‌گرفت و از سوی دیگر، منعکس‌کنندۀ مفاهیم پیوند خانوادگی و خویشاوندی بود که برطبق آن، حامیان و نگهبانان خاندان ملت، همچون نیاکان، حتی پس از مرگ وظیفۀ خود را انجام می‌دادند. با استقرار امپراتوری، طبقات فرهیخته به فلسفه‌های رواقی[۱۴] و شکاکیت[۱۵] روآوردند، اما رواج «ادیان رازناک[۱۶]»، نظیر آیین‌های ایزیس[۱۷] و مهرپرستی[۱۸]، به‌ویژه در میان نظامیان، رقیبی سرسخت برای صدر مسیحیت به‌شمار می‌رفت. پانتئون‌های یونانی و رومی ساختار بسیار مشابهی دارند و در بسیاری از موارد خدایان آن‌ها همتای یکدیگر یا واجد صفات مشترک‌اند. ژوپیتر (زئوس[۱۹] یونانیان)، خدای آسمان، که نسل پیشین خدایان را ساقط کرده است، بر آن‌ها حکم می‌راند و سلاحش رعد و آذرخش است. خدایان پانتئون روابط نزدیک با یکدیگر دارند؛ ژوپیتر همسر یونو (هِرا[۲۰]ی یونانیان) است، اما فرزندانی نیز از دیگر اعضای خانواده و ارواح و زمینی‌ها دارد. مارس (آرِس[۲۱] یونانیان) خدای جنگ است و ونوس (آفرودیت[۲۲] یونانیان) خدای عشق و آپولون[۲۳] خدای آواز و هنر در هر دو دین به‌شمار می‌روند.

 


  1. animism
  2. totemism
  3. Lares and penates
  4. Janus
  5. Vesta
  6. pantheon
  7. Jupiter
  8. Juno
  9. Mars
  10. Venus
  11. Minerva
  12. Diana
  13. Ceres
  14. Stoicism
  15. Scepticism
  16. mystery religions
  17. Isis
  18. Mithraism
  19. Zeus
  20. Hera
  21. Ares
  22. Aphrodite
  23. Apollo