روکوکو

From ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

روکوکو (rococo)

نمونه‌ای از نقاشی به شیوه روکوکو

جنبشی در هنر و معماری اروپای قرن ۱۸، به‌ویژه در فرانسه، که به‌سبُکی، ظرافت، ملایمت، و دل‌انگیزیِ تزیینی گرایش داشت. اصطلاح روکوکو برگرفته از واژۀ فرانسوی روکای[۱] (به‌معنای سنگ یا صدف‌کاری است). شیوه‌ای است ظریف در تزیین داخلی، براساس منحنی‌های Sشکل و فرم‌های طومارمانند که در واکنش به فضای رسمیِ سنگین دربار لوئی چهاردهم پدید آمد. روکوکو در نقاشی، شیوۀ منحصربه‌فرد خود را پروراند که در کار هنرمندانی همچون ژان ـ آنتوان واتو[۲] و فرانسوا بوشه[۳] تجلّی یافته است. چینی‌های سِور[۴] نیز به این سبک تعلق دارند. در دهۀ ۱۷۳۰، روکوکو سراسرِِ اروپا را فراگرفت، و به‌ویژه در کلیساها و کاخ‌های جنوب آلمان و اتریش خودنمایی کرد. مبلمان چیپِندیل[۵] نمونۀ انگلیسی سبک روکوکوی فرانسوی است. استفاده از تزیینات خیال‌انگیز و جزئیات طبیعت‌گرایانه[۶]، از دیگر ویژگی‌های روکوکو است. معماری بنا و طراحی داخلی کوشک آمالی‌ین‌بور[۷] در نومفنبورگ[۸]، حوالی مونیخ در آلمان، و کوشک هتل دو سوبیز[۹] در پاریس از نمونه‌های گزیدۀ این شیوه‌اند. فراگونار[۱۰] و بوشه، برای هتل‌هایی (منازل شهری اعیانی) در پاریس، لوحه‌هایی تزیینی در شیوۀ روکوکو کشیدند. در موسیقی، سبکی بسیار مفصل و تزیینی است. این سبک ابتدا با موسیقی فرانسوا کوپرَن[۱۱] پیوند داشت و تا دوران موتسارت، هایدن[۱۲]، و کارل فیلیپ امانوئل باخ[۱۳] در بسیاری از آثار موسیقایی به‌کار می‌رفت. در نیمۀ دوم قرن ۱۸ نئوکلاسی‌سیسم[۱۴] جانشین روکوکو شد.

 


  1. rocaille
  2. Jean-Antoine Watteau
  3. François Boucher
  4. Sèvres
  5. Chippendale
  6. naturalistic
  7. Amalienburg
  8. Nymphenburg
  9. Hôtel de Soubise
  10. Fragonard
  11. François Couperin
  12. Haydn
  13. Carl Philip Emanuel Bach
  14. neoclassicism