زبان زنان (نشریه)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
تصویر دوصفحه‌ی نخست یکی از شماره‌های مجله
تصویر دوصفحه‌ی نخست یکی از شماره‌های مجله

زبان زنان

 

نشریه‌ای برای مسائل ویژه‌ی زنان، چاپ اصفهان، به صاحب‌امتیازی و مدیریت صدیقه دولت‌آبادی. در میان نشریه‌های زنان اگرچه سومین نشریه‌ی اختصاصی زنان بود، ولی نخستین روزنامه‌ای بوده که از سال ۱۲۹۸ش/ ۱۳۳۷ق خارج از تهران چاپ می‌شده است. این نشریه از بانفوذترین نشریات حقوق زنان و نخستین نشریه‌ی زنانه‌ای بود که مجوز انتشارش به نام یک زن صادر شد. زبان زنان به آشنا کردن زنان به حقوقی همچون آموزش، استقلال اقتصادی و حقوق خانوادگی خود می‌پرداخت. این نشریه در سال اول ماهی دو شماره (در چهار صفحه‌ی قطع وزيری) و در سال دوم به صورت هفته‌نامه و در روزهای شنبه چاپ و منتشر می‌شد. دولت‌آبادی در این نشریه به صراحت حجاب را نقد می‌کرد، برای همین تهدید جانی شد و دفتر نشریه با تلاش زیاد از حمله‌ی اراذل و اوباش مصون ماند. این نشریه ۲ سال پس از انتشار، به دلیل سرمقاله‌ی صریح مدیرش علیه انگلستان و قرارداد_۱۹۱۹، با عنوان «مجلس عالی بادگير»، به دستور سپهدار تنكابنی (رئيس‌الوزرای وقت) برای ۱۳ ماه از انتشار محروم شد. توقيف روزنامه زبان زنان تا اواخر سال ۱۳۰۰ش ادامه يافت. سرانجام وزارت معارف به شرط خودداری روزنامه از پرداختن به مسائل سياسی، با رفع توقيف آن موافقت كرد و شکل چاپ آن هم از حروف سربی چاپخانه‌ی حبل‌المتين اصفهان به خط نستعليق ملك‌الخطاطين و چاپ سنگی تبديل و در سال ۱۳۰۱ مجددا به صورت ماهنامه‌ای ۴۸ صفحه‌ای منتشر شد. اهم مطالب این نشریه شامل مسادلی در زمینه‌ی روابط خانوادگی و جایگاه زن در خانواده؛ تحصیل علم معاش؛ سن مطلوب ازدواج؛ بهداشت عمومی و خصوصا بهداشت کودکان و زنان و تعلیم و تربیت می‌شد.

انتشار زبان زنان تا پايان سال 1301 ادامه داشته و نهایتا به دلیل محدودیت‌هایی که وزارت معارف ایجاد کرد و سفر دولت‌آبادی برای تحصیل به فرانسه برای همیشه تعطیل شد.

 

منابع:      

  • کارنمای زنان کارای ایران، پوران فرخزاد؛ قطره: 1381
  • زنان مودب، بنفشه حجازی؛ قصیده‌سرا- آشیان: 1396