شروانی، زین العابدین (شروان ۱۱۹۴ـ۱۲۵۳ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شِروانی، زین‌العابدین (شروان ۱۱۹۴ـ۱۲۵۳ق)
(یا: شیروانی) از عرفا و صوفیان مسلمان. در کودکی به‌همراه خانوادۀ خود به عراق رفت و تا ۱۷سالگی در همان‌جا به تحصیل علوم پرداخت. از آن پس، با شماری از صوفیان، همچون معصوم‌علی و نورعلی و رضاعلی، مصاحبت کرد و سرانجام به سفری دراز دست زد و ایران و هند و مصر و عربستان و آسیای صغیر را سیاحت کرد و از آن پس به ایران بازگشت و مجدداً به بغداد رفت. آن‌گاه دست ارادت به شیخ محمّدجعفر، ملقب به مجذوب‌علی همدانی، داد و سرانجام با لقب مست‌علی‌شاه، خلیفۀ او شد، و به‌نوبۀ خود خلافت را به میرزا زین‌العابدین، ملقّب به رحمت‌علی‌شاه شیرازی، واگذارد. این سلسله در کرسی‌نامۀ فرقۀ‌ نعمت‌اللهیّه به‌چشم می‌آید. شروانی آثار چندی نگاشت که کتاب‌های مفصّل و ارزشمندِ بستان‌السیاحه، ریاض‌السیاحه و حدیقة‌السیاحه در آن شمارند. دیوان شعری نیز با تخلص تمکین از او به‌جا مانده است.