سامی، علی (شیراز ۱۲۸۹ـ همان جا ۱۳۶۸ش)
سامی، علی (شیراز ۱۲۸۹ـ همان‌جا ۱۳۶۸ش)
پژوهشگر و باستان‌شناس ایرانی. کار خود را از ۱۳۰۸ش با معلمی در مدارس شیراز آغاز کرد. در ۱۳۱۴ سرپرست دانشسرای مقدماتی فارس شد و در ۱۳۱۵ سرپرستی تعمیرات ابنیۀ تاریخی شیراز را برعهده گرفت. عشق او به باستان‌شناسی در همین سال‌ها شکل گرفت و به تعمیر بناهای بسیاری ازجمله خدای‌خانۀ مسجدجامع عتیق، آرامگاه خواجوی کرمانی، حوض‌خانۀ کریم‌خانی که بعدها موزۀ پارس شد، و آرامگاه خواجه حافظ اقدام کرد. از ۱۳۱۸ تا ۱۳۴۰، به‌جز مدت کوتاهی در ۱۳۳۶، سرپرستی بنگاه علمی تخت جمشید را برعهده داشت و کاوش‌هایی اساسی در روی صُفّه و محوطه‌های اطراف و نیز در پاسارگاد، نقش رستم و نقاط دیگر انجام داد. آن‌گاه در دانشگاه شیراز به تدریس پرداخت و در ۱۳۵۰ بازنشسته شد و پس از آن بیشتر عمر خود را صرف تحقیق و تألیف کرد. آثار ارزشمند او از منابع عمدۀ باستان‌شناسی در ایران به‌شمار می‌روند. از آثار اوست: تمدن هخامنشی (سه جلد)؛ تمدن ساسانی (دو جلد)؛ پارسکده؛ تاریخچۀ شیراز و شرح آثار باستانی و تاریخی آن؛ پیدایش خط و تحول آن در شرق باستان و ترجمۀ کتیبه‌های میخی و پهلوی؛ مجموعۀ مقالات دربارۀ فرهنگ و هنر ایرانی؛ سی مقاله دربارۀ تمدن‌های فلات ایران؛ نقش ایران در فرهنگ اسلامی.