سحابی، عزت الله (تهران ۱۳۰۹ـ۱۳۹۰ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳ توسط DaneshGostar (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - '\\2' به '<!--2')
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

سحابی، عزت‌الله (تهران ۱۳۰۹ـ۱۳۹۰ش)

سحابي، عزت‌الله
عزت‌الله سحابی
زادروز تهران ۱۳۰۹ش
درگذشت ۱۳۹۰ش
ملیت ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل فوق لیسانس مهندسی مکانیک در دانشگاه تهران
شغل و تخصص اصلی دولتمرد
آثار  مقدمه‌ای بر تاریخ جنبش ملی ایران؛ دغدغه‌های فردای ایران؛مباحث بنیادی ملی
گروه مقاله تاریخ ایران

فعال سیاسی، از شخصیت‌های ملی‌ـ مذهبی ایرانی. فرزند دکتر یدالله سحابی است. تحصیلات خود را تا اخذ دانشنامۀ فوق لیسانس مهندسی مکانیک در دانشگاه تهران ادامه داد. در تأسیس انجمن اسلامی دانشجویان مشارکت ورزید و سردبیری مجلات فروغ علم و گنج شایگان را به‌عنوان ارگان این انجمن به‌عهده گرفت. مهندس سحابی از فعالان نهضت ملی ایران بود و پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در تکوین «نهضت مقاومت ملی» و انتشار نشریه راه مصدق نقش شاخصی داشت. در ۱۳۳۴ همراه با چند تن دیگر از فعالان سیاسی‌ـ مذهبی جمعیت متاع (مکتب تربیتی اجتماعی‌ـ‌عملی) را تشکیل داد. این جمعیت به ایجاد مدارس اسلامی، فعالیت‌های تبلیغی، فرهنگی، بهداشتی، اقتصادی، صنعتی، و تشکیل انجمن‌های اسلامی مهندسین، پزشکان، بانوان، معلمان، شرکت سهامی انتشار، مؤسسه اسلامی نارمک و مسجد نارمک اقدام کرد. با تأسیس «نهضت آزادی ایران» در اردیبهشت ۱۳۴۰ توسط مهندس بازرگان، آیت‌الله طالقانی و دکتر سحابی، مهندس سحابی نیز به نهضت پیوست و به عضویت شورای مرکزی آن درآمد. در خرداد ۴۲ دستگیر و همراه هفت تن دیگر از سران نهضت آزادی به چهار سال زندان محکوم شد. در مهر ۱۳۵۰ به دلیل همکاری با بنیانگذاران «سازمان مجاهدین خلق ایران» بار دیگر دستگیر و به یازده سال حبس محکوم و در آبان ۱۳۵۷ آزاد شد. در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی به عضویت شورای انقلاب درآمد. وی در تأسیس بسیج اقتصادی و بنیاد مستضعفان همکاری داشت و در حکومت موقت مهندس بازرگان و مدتی پس از آن مسئولیت سازمان برنامه و بودجه را به‌عهده گرفت. سحابی نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی و نخستین دوره مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بود. وی با جدایی از نهضت آزادی در اسفند ۱۳۵۸، به تشکیل ائتلافی از فعالان سیاسی ملی‌ـ‌مذهبی پرداخت و در ۱۳۷۱ نشریه ایران فردا را منتشر کرد. از آثار اوست: مقدمه‌ای بر تاریخ جنبش ملی ایران؛ دغدغه‌های فردای ایران؛ مباحث بنیادی ملی؛ مصدق، دولت ملی و کودتا (زیر نظر)؛ سقوط دولت بازرگان (با همکاری)؛ ترجمه کتاب‌های ناسیونالیسم در ایران؛ افضل‌الجهاد.