سورانی

از گویش‌های گروه مرکزی رایج در شمال شرقی عراق، شهرستان‌های سلیمانیه و اربیل و کرکوک و خانقین، بر مبنای نام سلطان‌نشین باستان سوران. سورانی، در کنار کردی رایج در جنوب آذربایجان غربی که به مُکری معروف است و نیز گویش سنه‌ای، مجموعۀ گویشی گروه مرکزی کردی را تشکیل می‌دهند. سورانی و سنه‌ای هر کدام به زبان ادبی تبدیل شدند. برای نوشتن آن‌ها الفبای عربی ـ فارسی به کار می‌رفت. شاعران معروفی چون نالی، حاج قادر کویی و شیخ رضا طالبی، آثار خود را با همین الفبا نوشتند. در سورانی علاوه بر مصوت‌های کوتاه و بلند مصوت مرکب au نیز وجود دارد. همچنین صامت t (دندانی و کناری) در این گویش رایج است. در سورانی به جای v از نیمه مصوت w استفاده می‌شود. از صفت یا اسم، اسم معنا می‌سازند، برخی از واژه‌های سورانی: peya «پیدا»، pelamar «حمله»، des «دست» و sinaw «شنا».