https://wikijoo.ir/index.php?title=%D8%B3%D9%88%DB%8C%DB%8C%D8%B3&feed=atom&action=historyسوییس - تاریخچهٔ نسخهها2024-03-28T21:00:25Zتاریخچهٔ نسخهها برای این صفحه در ویکیMediaWiki 1.41.0https://wikijoo.ir/index.php?title=%D8%B3%D9%88%DB%8C%DB%8C%D8%B3&diff=2010109247&oldid=prevAmir: Amir صفحهٔ سوئیس را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به سوییس منتقل کرد2021-06-12T09:08:16Z<p>Amir صفحهٔ <a href="/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="سوئیس (صفحه وجود ندارد)">سوئیس</a> را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به <a href="/index.php/%D8%B3%D9%88%DB%8C%DB%8C%D8%B3" title="سوییس">سوییس</a> منتقل کرد</p>
<p><b>صفحهٔ تازه</b></p><div><br />
{{الگو:جعبه اطلاعات کشور5<br />
| نام فارسی =سوئیس<br />
|نام لاتین =Switzerland<br />
|موقعیت =اروپای مرکزی <br />
| جمعیت =7,866,500 نفر <br />
|تراکم نسبی (نفر در کیلومتر مربع)= 190.5 <br />
|رشد سالانه (درصد) = 0.7 <br />
|مساحت =41285 <br />
|پایتخت =برن <br />
| شهرهای اصلی =برن، زوریخ، آرائو، لیستال، فریبور، ژنو، لوسِرن، سن گال، بازِل و لوزان <br />
| نظام سیاسی =جمهوری فدرال چندحزبی با دو مجلس قانونگذاری <br />
|زبان =آلمانی، فرانسوی، و ایتالیایی <br />
| دین = مسیحیت<br />
| واحد پول =فرانک سوئیس }} سوئیس (Switzerland)<br/> [[File:25297500-1.jpg|thumb|نمايي از شهر برن]][[File:25297500-2.jpg|thumb|نمايي از شهر برن]][[File:25297500.jpg|thumb|نمايي از شهر برن]]'''موقعیت'''. جمهوری فدرال سوئیس در اروپای مرکزی و در دامنۀ شمالی کوههای آلپ<ref>Alps</ref> قرار دارد. از شمال به آلمان، از شرق به اتریش و لیختناشتاین، از جنوب شرقی به ایتالیا، و از غرب به فرانسه محدود میشود. مساحت این کشور ۴۱,۲۸۵ کیلومتر مربع است و شهر برن<ref>Berne</ref> پایتخت آن است.<br />
<br />
'''سیمای طبیعی'''. کشور سراسر کوهستانی سوئیس به سه ناحیۀ جغرافیایی تقسیم میشود: ۱ـ کوههای شمال غربی یا کوهستان ژورا<ref>Jura</ref> واقع در مرز فرانسه، که از شرق به درّۀ رود آر<ref>Aare</ref> و دریاچۀ نوشاتل<ref>Neuchatel</ref> منتهی میشود، منطقهای است کشاورزی و تأسیسات صنعتی متعددی چون کارخانههای ساعتسازی در آن قرار دارند. ۲ـ بخش مرکزی یا میتللاند<ref>Mittelland</ref> که از شمال غربی به درّۀ رود آر و از جنوب به کوههای آلپ محدود است. دریاچههای تونِرزِه<ref>Thunersee</ref>، لوسِرن<ref>Lucerne</ref>، زوریخ، تسوگ<ref>Zug</ref>، بریِنتسر<ref>Brienzer</ref>، والِن<ref>Vallen</ref>، و کنستانس<ref>Constance</ref> در مرز آلمان چشمگیرترین عارضههای آن هستند و بیشتر شهرها و تأسیسات سوئیس در همین بخش جای دارند. ۳ـ کوههای آلپ در حاشیۀ جنوبیِ بخش مرکزی و در امتداد مرز ایتالیا قرار دارد و از آلپهای برِنیز<ref>Bernese</ref> و پِنین<ref>Pennine</ref> تشکیل یافته است. قلههای بلندی چون دوفورشپیتسِه<ref>Dufourspitze</ref>، با ارتفاع ۴,۶۳۴ متر؛ دوم<ref>Dom</ref>، با ارتفاع ۴,۵۴۵ متر؛ وایسهورن<ref>Weisshorn</ref>، با ارتفاع ۴,۵۰۶ متر؛ ماترهورن<ref>Matterhorn</ref>، با ارتفاع ۴,۴۷۸ متر، واقع در آلپهای پنین از مرتفعترین نقاط سوئیس بهشمار میآیند و رودخانههای رون<ref>Rhone</ref>، راین، این<ref>Inn</ref>، تیچینو<ref>Ticino</ref>، و سارین<ref>Sarine</ref> از این کوهها سرچشمه میگیرند و دریاچۀ ژنو یا لِمان<ref>Leman</ref>، واقع در مرز فرانسه، چشمگیرترین عارضۀ آبی آن است. کشور سوئیس از نظر اداری به ۲۳ کانتون<ref>Canton</ref> تقسیم میشود و شهرهای مهم آن عبارتاند از برن، زوریخ، آرائو<ref>Arrau</ref>، لیستال<ref>Liestal</ref>، فریبور<ref>Fribourg</ref>، ژنو<ref>Geneva</ref>، لوسِرن، سن گال<ref>Saint Gall</ref>، بازِل<ref>Basel</ref>، و لوزان<ref>Lausanne</ref>. اقلیم سوئیس قارهای معتدل است و شرایط آن برحسب وضعیت زمین و ارتفاع متغیر است. دمای آن در اواسط زمستان به زیر صفر میرسد و کوههای آلپ و ژورا را برف و یخ میپوشاند. تابستان نواحی مرکزی (میتللاند) گرمتر از دیگر نواحی است و بارندگی فراوان دارد. میانگین دمای سالانۀ شهر برن در دیماه صفر درجۀ سانتیگراد و در تیرماه&nbsp;۱۸.۵ درجۀ سانتیگراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۹۸۶ میلیمتر میرسد. تعلیف گوسفند، بز، دام، و چهارپایان دیگر، در قرنهای گذشته موجب ازبینرفتن پوشش گیاهی زمینهای این کشور شده و گیاهان آن به درختانی از نوع سرو و انجیر و مانند آنها در ارتفاعات و درههای جنوبی منحصر شده است و پستاندارانی چون موشخرما، کَل، بز کوهی، و آهو نیز گونههایی از حیات وحش آن بهشمار میآیند.<br />
<br />
'''اقتصاد'''. سوئیس از ثروتمندترین کشورهای جهان است. موقعیت استراتژیکی این کشور در اروپا، ثبات سیاسی، و نیز مورد اعتماد بودن آن، این کشور را به مرکز اقتصادی و مالی جهان مبدل کرده است. پارهای از نواحی هموار و مسطح سوئیس مملو از جمعیت و تأسیسات است و کشاورزی به محدودههایی کوچک منحصر شده است و ناگزیر نیمی از نیازهای غذایی این کشور از خارج وارد میشود. شکلات و لبنیات سوئیس شهرت جهانی دارد و از اقلام صادراتی آن است. کوهپایهها و دامنۀ کوهها به چراگاه دام اختصاص یافته و گوشت و فرآوردههای دامی محصولات آن را تشکیل میدهند. جنگلهای سوئیس را دولت این کشور تحت حمایت گرفته و تدابیری برای حفظ آنها در مقابل سقوط بهمن و جنگلزدایی به عمل آورده است و از قطع بیرویّۀ درختان جنگلی بهشدت جلوگیری میشود. وسعت جنگلهای این کشور به ۱,۲۶۲,۵۰۰ هکتار (یا ۲۹ درصد از مساحت کشور) میرسد و تولید چوب و الوار آن ۵میلیون متر مکعب در سال است. بیشتر نیروی الکتریسیتۀ سوئیس، که تولید آن به ۱۶۷میلیارد کیلووات ساعت بالغ میشود، در نیروگاههای برقابی<ref>Hydro electric</ref> و بقیۀ آن در نیروگاههای هستهای تولید میشود. مصنوعات پیشرفته سوئیس، مانند مواد شیمیایی، ماشینآلات سنگین، ابزارهای دقیق، مانند ساعت و دیگر دستگاههای اندازهگیری، جزو مهمترین اقلام صادراتی و درآمدزای این کشور به حساب میآیند. سوئیس در مسیر راههای زمینی اروپا قرار دارد و راههای آن از کیفیت بسیار بالایی بهرهمندند و تونلهای متعددی که در کوههای آلپ و ژورا ایجاد شده، ارتباط زمینی این کشور را، حتی در زمستانهای سخت و یخبندان، برقرار میکنند.<br />
<br />
'''حکومت و سیاست'''. نوع حکومت سوئیس جمهوری فدرال چندحزبی با دو مجلس قانونگذاری است. نهادهای قانونگذاری این کشور از ۲۰۰ عضو مجلس شورای ملی و ۴۶ عضو شورای ایالتی (از هر کانتون دو نفر) تشکیل شده است و مردم آنان را برای چهار سال انتخاب میکنند. رئیسجمهوری کنفدراسیون سوئیس و معاون او را اعضای انجمن فدرال، برای مدت یک سال برمیگزیند.<br />
<br />
'''مردم و تاریخ'''. جمعیت سوئیس در حدود&nbsp;۷,۸۶۶,۵۰۰ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن به&nbsp;۱۹۰.۵ نفر در کیلومتر مربع میرسد. روند افزایش سالانۀ جمعیت این کشور&nbsp;۰.۷ درصد است و آلمانیهای سوئیسی ۶۵ درصد از جمعیت آن را تشکیل میدهند.&nbsp;۴۷.۵ درصد از مردم سوئیس کاتولیکاند و ۶۸ درصدشان شهرنشیناند و آلمانی، فرانسوی، و ایتالیایی زبانهای رسمی آن است. میانگین امید به زندگی در سوئیس ۷۹ سال است و ۹۹ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. هلوتیایی<ref>Helvetian</ref>ها کهنترین اقوام شناختهشدۀ این کشورند. با تسلطیافتن رومیان بر این سرزمین، هلوتیاییها به کوهستانهای آلپ و ژورا پناه بردند و آنجا را هلوتیا نامیدند. بورگونی<ref>Bourgogne</ref>ها از جنوب غربی و ژرمنها از شمال شرقی به این سرزمین وارد شدند و در نواحی مختلفی که بعدها به کانتون موسوم شد، سکنا گزیدند و در تابعیت امپراتوری فرانکها<ref>Frankish Empire</ref> قرار گرفتند. واحدهای مزبور در ۱۰۳۳م با یکدیگر متحد شدند و کلّاً به امپراتوری مقدس روم<ref>Holy Roman Empire</ref> پیوستند. سه واحد اوری<ref>Uri</ref>، اشویتس<ref>Schwyz</ref>، و میدوالدن<ref>Midwalden</ref>، که در پیرامون دریاچۀ لوسرن بهسر میبردند، در ۱۲۹۱م با هم متحد شدند و برای رهایی از سلطۀ خاندان هابسبورگ<ref>Habsburg</ref> اتریش، کنفدراسیونی را پایهگذاری کردند. پس از آن واحدهای لوسرن در ۱۳۳۲م و زوریخ در ۱۳۵۱م به اتحادیۀ مزبور پیوستند و واحدهای دیگر نیز به مرور به آن ملحق شدند و جمعاً در ۱۳۸۸م کنفدراسیون سوئیس را بهوجود آوردند. کنفدراسیون مزبور طی ۱۵۰ سال بعد به مرور بر توان خود افزود و آمادۀ کسب استقلال و دفاع از موجودیت خود در برابر تجاوز همسایگان شد. ظهور اصلاحطلبانی چون مارتین لوتر<ref>Martin Luther</ref> و هولدرایش تسوینگلی<ref>Huldreich Zwingli</ref> به اختلافات مذهبی میان اعضای کنفدراسیون مزبور منجر شد، ولی سوئیس در دورۀ جنگهای سیسالۀ اروپا بیطرفی خود را حفظ کرد و در ۱۶۴۸ رسماً به استقلال رسید. ناپلئون بناپارت، سردار انقلابی فرانسه، در ۱۷۹۴ بخش وسیعی از سوئیس را تصرف کرد و جمهوری دستنشاندۀ هلوتیا را تأسیس کرد که فقط چهار سال دوام آورد. پس از سقوط ناپلئون (۱۸۱۵) کنفدراسیون مزبور دوباره تشکیل شد و شمار کانتونهای آن به ۲۳ رسید و قدرتهای اروپایی، بیطرفی آن را تضمین کردند. نامِ کنفدراسیون سوئیس در ۱۸۴۸ به کشور فدرال سوئیس تغییر یافت و قانون اساسی دموکراتیک آن در ۱۸۷۴ تدوین و تصویب شد. سوئیس در جنگ جهانی اول همچنان بیطرف ماند و در ۱۹۲۰ به جامعۀ ملل پیوست. در جنگ جهانی دوم نیز بیطرفی خود را حفظ کرد، و بعد از جنگ به مرکز صلح و امنیت و اعتبار اروپا تبدیل شد و تا این تاریخ از پیوستن به اتحادیۀ اروپا خودداری کرده است.<br />
<br />
&nbsp;<br />
<br />
----<br />
<br />
[[Category:تاریخ جهان]] [[Category:سایر کشورها و حکومت های اروپایی]] [[Category:جغرافیای اروپا]] [[Category:جغرافیای انسانی سایرکشورهای اروپایی]] [[Category:جغرافیای طبیعی سایر کشورهای اروپایی]] [[Category:قاره ها و کشورها]] [[Category:کشورها]]</div>Amir