شاه جهان گورکانی، ابوالمظفر (۱۰۰۰ ـ ۱۰۷۶ ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شاه‌جهان گورکانی، ابوالمُظَفّر (۱۰۰۰‌ـ‌۱۰۷۶‌ق)

شاه‌جهان گورکاني، ابوالمُظَفّر

پنجمین پادشاه (حک: ۱۰۳۷‌ـ‌۱۰۶۸‌ق) تیموری هند. پسر جهانگیر بود و در ۱۰۲۶‌ق از پدر لقب «شاه‌جهان» گرفت. او در ۱۰۳۱‌ق برضد جهانگیر شورید اما شکست خورد و در ۱۰۳۴‌ق دوباره با او آشتی کرد. پس از درگذشت جهانگیر (‌۱۰۳۷‌ق) با حمایت آصف‌خان به سلطنت رسید. در دورۀ شاهجهان، مرزهای قلمروش تا شمال غربی گسترش یافت. او در ۱۰۵۸‌ق پایتخت را از آگْرَه به دِهْلی منتقل کرد و شهر شاهجهان‌آباد (دهلی کهنه) را در ۱۰۴۸‌ـ‌۱۰۴۹‌ق در نزدیکی آن‌جا ساخت. شاهجهان همچنین به ساختن بناهای بزرگ و باشکوه شهرت دارد که مشهورترینِ آن‌ها تاج‌محل است. دوران سلطنت او نقطۀ اوج معماری هندی‌ـ‌اسلامی به‌شمار می‌رود. با بیماری شاهجهان در ۱۰۶۷‌ق، پسرش، اُورَنْگ زیب، با پیروزی بر دیگر برادرانش، پدر را از سلطنت خلع کرد و ادارۀ امور را در دست گرفت. به دستور وی پدرش تا هنگام درگذشت در قلعۀ آگْرَه تحت نظر بود.