شاه شجاع درانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شاه شجاع دُرّانی (۱۱۹۶ـ۱۲۵۸ق)

(یا: شجاع‌الملک) پادشاه افغانستان (۱۲۱۹‌ـ‌۱۲۲۴) و (۱۲۵۵‌ـ‌۱۲۵۷‌ق). از خاندان سدوزایی. نوۀ احمدشاه درانی. در ۱۲۱۹ محمودشاه را خلع و زندانی کرد. شخصاً محبوبیتی نداشت و پیوسته با عصیان و توطئه درانی‌ها و بستگانش رویارو بود. پادشاه مخلوع، محمودشاه، با استفاده از غیبت او بر قندهار و کابل دست یافت و شاه شجاع را خلع کرد (۱۲۵۵‌ق). در نبرد با دوست محمدخان شکست خورد و دولت هند او را دستگیر و زندانی کرد. لرد اوکلند در جنگ اول افغان (۱۸۳۸‌ـ‌۱۸۴۲) وی را تا کابل همراهی و جانشین دوست‌محمد کرد. عقد معاهده با الفنستون نمایندۀ ویژۀ انگلیس آغاز رابطۀ افغانستان با کشورهای اروپایی بود (۱۲۲۴‌ق). در قیام افغان‌ها علیه انگلیسی‌ها که به کشتار نیروهای انگلیسی انجامید، یاران دوست‌محمد، شاه شجاع را نیز به‌قتل رساندند.