شیشکلی ، ادیب (حماه ۱۹۰۹ـ برزیل ۱۹۶۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شیشْکِلی‌، ادیب‌ (حماه ۱۹۰۹ـ برزیل ۱۹۶۴)

افسر ارتش و رئیس‌جمهور سوریه (حک: ۱۹۵۳ـ۱۹۵۴). در دور آخر مبارزات استقلال‌خواهانۀ سوری‌ها علیه استعمارگران فرانسوی در ۱۹۴۵ شرکت داشت‌. در جنگ علیه اسرائیل در ۱۹۴۸ از فرماندهان ارتش بود. در کودتای‌ حسنی‌ زعیم‌ برضد شکری‌ قوتلی‌ شرکت‌ داشت (مارس ۱۹۴۹) و در ۱۹ دسامبر همان سال با کودتای‌ نظامی‌ حکومت‌ را به‌دست‌ گرفت‌. در ۱۹۵۱ به‌ ریاست‌ ستاد ارتش‌ رسید و با کودتای ۲۹ نوامبر همان سال سبب استعفای رئیس‌جمهور هاشم آتاسی گردید و خود به جای او نشست و تا ۱۹۵۳ بعضی اصلاحات را انجام داد. در ژوئیۀ ۱۹۵۳ قانون اساسی جدید را به رفراندوم گذاشت و طبق انتخابات ۱۰ ژوئیۀ همان سال به ریاست‌جمهوری انتخاب شد. دورۀ حکومت او با سرکوبگری و خفقان همراه بود. مردم حلب و دروزی، در ژانویۀ ۱۹۵۴ علیه حکومت او قیام کردند و بعضی واحدهای نظامی نیز به آنان پیوستند. شیشکلی ناگزیر در ۲۵ فوریه ۱۹۵۴ استعفا کرد و از کشور خارج شد. وی که در کشورهای دیگر به‌سر می‌برد، در تابستان‌ ۱۹۵۷ مخفیانه‌ به‌ دمشق بازگشت و در توطئه‌ای‌ ناموفق‌ برضد دولت‌ شرکت‌ کرد. پس‌ از آن،‌ به‌ اتهام‌ خیانت‌ غیاباً محاکمه‌ و به‌ اعدام‌ محکوم‌ شد. سرانجام‌ در برزیل به‌قتل رسید. طرفدارانش او را «قهرمان استقلال سوریه» می‌خواندند.