صفا، ذبیح الله (شهمیرزاد ۱۲۹۰ـ آلمان ۱۳۷۸ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

صفا، ذبیح‌الله (شهمیرزاد ۱۲۹۰ـ آلمان ۱۳۷۸ش)

صفا، ذبيح‌الله

مترجم، مصحّح، ادیب، محقّق و نویسندۀ ایرانی. استاد ممتاز دانشگاه تهران، دارندۀ نشان پالم آکادمیک از نوع کماندور از کشور فرانسه بود. در ۱۳۱۵ش، از دانشسرای ‌عالی و دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران به دریافت دانشنامۀ لیسانس در رشتۀ فلسفه و ادبیات و در ۱۳۲۱ش با ارائۀ پایان‌نامۀ حماسه‌سرایی در ایران تا قرن چهاردهم هجری به اخذ دانشنامۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی نایل شد. از ۱۳۱۶ تا ۱۳۲۰ش، سردبیر مجلۀ مهر بود. از ۱۳۲۰ش مجلۀ سخن را تأسیس کرد و تا ۱۳۲۱ش مدیریت آن را برعهده داشت. آن‌گاه، آن را به پرویز ناتل خانلری واگذار و خود روزنامۀ شباهنگ را منتشر کرد. از ۱۳۴۲ تا ۱۳۴۶ش، ریاست دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و مدیریت گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشکدۀ ادبیات آن دانشگاه را دراختیار داشت. به‌جز مقالات بسیاری که از او در مطبوعات ایران و خارج و دانش‌نامۀ ایرانیکا به‌چاپ رسیده، آثار او شامل ترجمه، پژوهش و تصحیح است. مهم‌ترین تألیف او تاریخ ادبیات در ایران است که مفصّل‌ترین تاریخ ادبیات فارسی است (۵ جلد ۱۳۷۱ش). منشأ بام مجموعۀ شعر اوست (۱۳۵۵ش). از تألیفات اوست: تاریخ تحوّل نظم و نثر فارسی؛ تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی تا اواسط قرن پنجم (۱۳۴۶ش)؛ احوال و آثار ابوریحان بیرونی. از تصحیحات اوست: دیوان عبدالواسع جبلی؛ دیوان سیف‌الدین محمد فرغانی (۱۳۶۴ش)؛ ورقه و گلشاه (۱۳۴۳ش). از ترجمه‌های اوست: مرگ سقراط (۱۳۴۷ش)؛ رافائل (۱۳۱۷ش)؛ کیانیان (۱۳۳۶ش).