طغرل سلجوقی اول

From ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
Revision as of 08:29, 21 June 2022 by Shahraabi (talk | contribs)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)

طغرل سلجوقی اول ( ـ۴۵۵ق)

(یا: طغرل‌بیگ) ملقب‌ به‌ رکن‌الدین‌ ابوطالب‌، طُغرل‌بیگ محمد بن میکائیل سلجوقی. بنیانگذار و نخستین سلطان (حک: ۴۲۹‌ـ‌۴۵۵‌ق) سلاجقۀ‌ بزرگ‌. بعد از غلبه بر حاجب سُباشی، امیر معروف سلطان مسعود غزنوی، در نیشابور به‌ تخت‌ نشست‌ و فرمانروایی‌ سرزمین‌های‌ فتح‌شده‌ را میان‌ اعضای‌ خاندان‌ خود تقسیم‌ کرد. وی‌ بر سلطان‌ مسعود غزنوی‌، بعد از واقعۀ دندانقان (شکست مسعود از سلاجقه)، در خراسان‌ چیره‌ شد و قلمرو خود را گسترش‌ داد. گرگان‌ و طبرستان‌ و خوارزم‌ در ۴۳۳ و ۴۳۴‌‌ق مطیع‌ او شدند و پس‌ از آن‌ بارها به‌ سرزمین‌ عراق و جبال‌ حمله‌ کرد و آذربایجان‌ و بغداد را تصرف‌ کرد (۴۴۶‌ـ‌۴۴۷‌ق). طغیان‌ بَساسیری‌ را برضد قائم‌، خلیفۀ‌ عباسی،‌ که‌ به‌ آشوبی‌ بدل‌ شده‌ بود، فرونشاند و با کشتن‌ بَساسیری‌، موجبات‌ بازگشت‌ خلیفه‌ را به‌ خلافت‌ خویش‌ فراهم‌ ساخت‌ (۴۵۱‌ق). در منابع‌ تاریخی‌، از او به‌نیکی‌ یاد شده‌ است‌. طغرل‌ پای‌بند روزه و نماز و تقوی و ریاضت بود و به‌ ساخت‌ مساجد نیز همت‌ می‌گماشت‌. در قسمت اعظم دوران سلطنت وی عمیدالملک کُندری مقام وزارت را داشت. طُغرل در ری‌ درگذشت‌. گفته‌ می‌شود برج‌ طغرل‌ در ری‌ آرامگاه‌ اوست‌.