علی بن عیسی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

علی بن‌ عیسی‌ (۲۴۵ـ۳۳۴ق)
(مشهور به ابن جرّاح) وزیر خلیفۀ عباسی، ابوالفضل جعفر المقتدر بالله (حک: ۳۰۰ـ۳۰۴؛ ۳۱۴ـ۳۱۶ق)‌. در خلافت‌ معتضد عباسی‌ به‌ ریاست‌ دیوان‌ مغرب‌ انتخاب‌ شد (۲۸۶ق). پس‌ از آن،‌ مقتدر عباسی‌ وی‌ را به‌وزارت‌ برگزید (۳۰۰ق). برای‌ سامان‌‌بخشیدن‌ به‌ اوضاع‌ نابسامان‌ اقتصادی دست‌ به‌ اقدامات‌ گسترده‌ای‌ زد، اما‌ بر اثر سعایت‌ اطرافیان‌ خلیفه‌ و توطئه‌ علیه‌ او، در اواخر سال ۳۰۴ق دستگیر و در قصر خلیفه‌ زندانی‌ شد. یک‌ سال‌ بعد، با رفع‌ اتهام‌ از وی‌، به‌ ریاست‌ دیوان‌ها و معاونت‌ وزیرِ خلیفه‌، حامد بن‌ عباس‌، منصوب‌ شد. چون مستقلاً در امور دخل و تصرف می‌کرد، او را به مکه و از آن‌جا به صنعا تبعید کردند، اما در ۳۱۲ق وی را بخشیدند و به ریاست دیوان اشراف مصر و شام برگزیدند. در ۳۱۴ق دوباره به وزارت رسید ولی دو سال بعد برکنار و مدتی زندانی شد. از آن پس، با احترام و اعتبار فراوان در بغداد زیست. از آثارش: دیوان رسائل؛ معانی‌القرآن؛ کتاب الکتّاب و سیاسة المملکة؛ سیرةالخلفا.