علی بن لیث

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

علی بن لَیث ( ـ ح ۲۸۰ق)

از امیران‌ صفاری، برادر کوچک‌ یعقوب‌ و عمرو لیث صفاری‌‌. به‌ همراه‌ برادران به‌ عیّاران‌ پیوست‌. به هنگام دستیابی‌ یعقوب‌ به‌ قدرت‌، علی‌ همراه‌ او بود و یعقوب پس از تصرف‌ هرات‌، باروبُنۀ‌ سپاه‌ و اسیران‌ را به‌ علی‌ سپرد و خود جهت‌ مقابله‌ با سپاه‌ طاهری‌ به پوشنگ روانه‌ شد. در اواخر عمر یعقوب‌، روابط او با عمرو تیره شد و موقعیت‌ مناسبی‌ جهت‌ فرمانروایی‌ علی‌ پیش‌ آمد، اما تردید وی،‌ عمرو را جانشین یعقوب کرد. او پس از مدتی پشیمان شد و به مخالفت با عمرو برخاست و به خجستانی پیوست. پس از شکست خجستانی از عمرو در ذی‌حجه سال ۲۶۶، علی به اسارت افتاد و در قلعۀ بم زندانی شد. او پس‌ از دَه‌ سال‌، در ۲۷۶ موفق‌ شد از حبس‌ بگریزد اما به‌علت‌ ناتوانی‌ در تصاحب‌ تاج‌ و تخت‌ صفاری‌، نزد رافع‌ بن‌ هرثمه‌ در خراسان‌ گریخت‌. ظاهراً در جریان‌ نبرد رافع‌ با عمرو در ۲۸۳ق، علی‌ نیز همراه‌ فرزندانش‌ در اردوی‌ رافع‌ بود و پس‌ از شکست‌ رافع‌، فرزندان‌ علی‌ گرفتار شدند ولی‌ خود نزد رافع‌ ماند و اندکی‌ بعد در دهستان‌ درگذشت‌. برخی‌ قتل‌ او را به‌دست‌ رافع‌ در ری‌ نوشته‌اند. برخی‌ نیز معتقدند که‌ او قبل‌ از شکست‌ رافع‌ درگذشت‌.