علی مراد خان زند

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

علی‌مراد ‌خان زند ( ـ ۱۱۹۸ق)
چهارمین پادشاه (حک: ۱۱۹۵ـ۱۱۹۸ق) سلسلۀ زندیه. در زمان پادشاهی کریم‌خان‌ زند در جنگ‌های مختلف برای سرکوب شورشیان شرکت داشت. پس از فوت کریم‌خان در ۱۱۹۳ق، با حمله و تصرف ارگ، ابوالفتح‌خان را به پادشاهی رساند و خود حاکم اصفهان شد. بعد از کشته‌شدن دایی‌اش زکی‌خان، عازم شیراز گردید. به ظاهر از ابوالفتح خان فرمانبرداری کرد و شورش مجدد ذوالفقار‌خان افشار را سرکوب نمود. پس از چندی با شکست‌دادن علینقی‌خان، حاکم جدید اصفهان، در اصفهان ماند. در‌۱۱۹۵ ق شیراز را به کمک اکبر‌خان، پسر زکی‌خان، تصرف کرد و پس از کشتن صادق‌خان به‌سلطنت رسید. او در ‌۱۱۹۶ق، شیراز را به صید مراد‌خان زند سپرد و به اصفهان بازگشت و آن‌جا را پایتخت خود کرد. وی جعفر‌خان، پسر صادق‌خان، برادر مادری‌اش، را به حکومت زنجان و سلطانیه فرستاد و خود جهت فتح مازندران، به تهران رفت اما شکست خورد. هنگامی که از حرکت جعفر‌خان به سمت اصفهان مطلع شد، به شتاب روی بدان‌جا آورد اما در بین راه، در حوالی مورچه‌خورت، به بیماری استسقا وفات یافت. وی مردی تندخو و بدبین و بهانه‌جو بود.