عمویی، محمدعلی (کرمانشاه ۱۳۰۷ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

عمویی، محمّدعلی (کرمانشاه ۱۳۰۷ش)

عمويي، محمّدعلي

از اعضای سازمان نظامی حزب توده و باسابقه‌ترین زندانی سیاسی در ایران. مدارج تحصیلی را در دبیرستان شاهپور کرمانشاه و دبیرستان پهلوی تهران طی کرد و پس از اخذ دیپلم در ۱۳۲۶ش در دانشکدۀ افسری ثبت‌نام کرد و پذیرفته شد. دو سال بعد با درجۀ ستوان سوّمی فارغ‌التحصیل شد. آشنایی وی با مسائل سیاسی در میانۀ دهۀ ۱۳2۰ش هم‌زمان با ظهور فرقۀ دموکرات در آذربایجان بود و عمویی در ۱۳۲۵ به سازمان جوانان حزب توده در کرمانشاه پیوست. بلافاصله پس از فارغ‌التحصیلی از دانشکدۀ افسری، به عضویت سازمان نظامی حزب توده درآمد. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و تعقیب اعضای حزب توده، عمویی نیز همراه با سایر اعضای سازمان نظامی حزب دستگیر شد و به زندانی طولانی‌مدت رفت. وی چندین‌بار از شاه تقاضای عفو کرد که پذیرفته نشد. با وقوع انقلاب اسلامی ایران در ۱۳۵۷ وی نیز از زندان آزاد شد و مجدداً در جریان تجدید سازمان حزب توده به رهبری نورالدین کیانوری به‌فعالیت پرداخت. در ۱۳۶۰ هم‌زمان با سرکوب گروه‌های ضد‌انقلاب، وی نیز مخفی شد، اما در ۱۳۶۲ شناسایی، دستگیر، و طی محاکمه‌ای زندانی شد. عمویی به‌همراه رهبران حزب توده طی اعترافاتی تکان‌دهنده به جاسوسی برای اتحاد جماهیر شوروی سابق اعتراف کرد. در ۱۳۷۴ش از زندان آزاد شد. کتاب خاطرات وی با نام دُرد زمانه منتشر شده است.