فردریک کبیر (۱۷۱۲ـ۱۷۸۶)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

فرِدْریک کَبیر (۱۷۱۲ـ۱۷۸۶)(Frederick the Great)

فرِدْريک کَبير

پادشاه پروس[۱] از ۱۷۴۰، پسر و جانشین فردریک ویلهلم اول[۲]. در ابتدای حکومتش در ۱۷۰۴ با حمله به اتریش، جنگ جانشینی اتریش[۳] را آغاز کرد. درنتیجۀ پیمان صلح ۱۷۴۵، سیلزی[۴] را تصرف کرد. اما با شروع جنگ هفت‌ساله[۵] (۱۷۵۶ـ۱۷۶۳) مخاصمات از سرگرفته شد. فردریک در نخستین تجزیۀ لهستان در ۱۷۷۲، پروس غربی[۶] را تصرف کرد و ایالت پروس را به مهم‌ترین ایالت آلمان مبدل ساخت. فرمانروایی کارآمد با روحیه‌ای برگرفته از «جنبش روشنگری[۷]» و پشتیبان هنر و ادبیات بود. در سیاست داخلی مشوّق و حامیِ رشد صنعت و کشاورزی بود، اصلاحاتی در نظام قضایی پدید آورد، آموزش و پرورش را گسترش داد، و تساهل مذهبی برقرار کرد. با ولتر[۸]، نویسندۀ فرانسوی، مکاتبه داشت و موسیقی‌دانی با استعداد بود. فردریک آموزش نظامی خشن و سخت‌گیرانه‌ای را از پدرش فراگرفت و حتی در ۱۷۳۰ درپی تلاش برای فرار از سخت‌گیری‌های پدر، به مرگ تهدید شد. در جنگ هفت‌ساله، به‌رغم کمک‌های بریتانیا، در رویارویی با اتریشی‌ها و متحدان روس آنان کار دشواری در پیش داشت. اما با مهارت از پسِ این کار دشوار برآمد و ثابت کرد که از بزرگ‌ترین سرداران تاریخ است. در اوت ۱۹۹۱ برای اجرای وصیّت فردریک مبنی‌بر دفن پیکرش در گوری معمولی در کاخ سان سوسی[۹]، کاخ مورد علاقه‌اش در پوتسدام[۱۰]، پیکرهای مومیایی‌شدۀ او و پدرش فردریک ویلهلم اول را از دژ خاندان هوهنتسولرن[۱۱] در نزدیکی اشتوتگارت بیرون آوردند و در سان سوسی مجدداً به‌خاک سپردند. (در جنگ جهانی دوم، با نزدیک‌شدن سربازان شوروی به برلین در ۱۹۴۵، هیتلر جسد این دو را از کلیسای پادگان پوتسدام، جایی که نخستین‌بار در ۱۷۸۶ به‌خاک سپرده شده بودند، به معدن نمکی در تورینگن[۱۲] انتقال داده بود). کُهل[۱۳]، صدراعظم آلمان، همچون شهروندی معمولی در مراسم خاک‌سپاری مجدد پیکرها شرکت کرد، اما عده‌ای از این مراسم انتقاد کردند، زیرا معتقد بودند که چنین مراسمی حاوی پیام‌های غلط‌انداز و نظامی‌گرایانه از سوی آلمان متحد به همسایگان اروپایی آن است.

 


  1. King of Prussia
  2. Frederick William I
  3. War of the Austrian Succession
  4. Silesia
  5. Seven Years’ War
  6. West Prussia
  7. Enlightenment
  8. Voltaire
  9. Sans Souci
  10. Potsdam
  11. Hohenzollern
  12. Thuringia
  13. Kohl