فره مندی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

فَرِّه‌مَنْدی (charisma)
(یا: کاریزما؛ جاذبۀ روحانی) در اصطلاحِ علوم انسانی، رهبری با خصوصیتی فراتر از مردم عادی. این فرد در نظر مردم چونان موجودی فوق بشری نگریسته می‌شود و جماعتِ تحت رهبری، اِعمال قدرت او را به‌جان می‌پذیرند. فره‌مندی در‌اصل، اصطلاحی در الهیات مسیحی است، به‌معنی لطف الهی‌ای که شامل حال فردی مسیحی می‌شود تا رسالتی را به انجام رساند. این مفهوم در اندیشۀ ماکس وبر جایِگاهی کلیدی یافته است؛. به‌نظر ماکس وبر، رهبری فره‌مندانه فقط در زمان‌ها یا مکان‌هایی ظهور می‌کند که هنجارهای رایج عقل و اشکال متداولِ اقتدار تضعیف شده است و خلأ موجود را فقط رهبری با شاخصه‌های فره‌مندانه پر تواند کرد.