فروغی، محمدحسین (اصفهان ۱۲۱۸ـ تهران ۱۲۸۶ش)

محمدحسین فروغی;
زادروز	اصفهان ۱۲۱۸ش;
درگذشت	تهران ۱۲۸۶ش
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	ادیب، شاعر، نویسنده
شغل و تخصص های دیگر	روزنامه‌نگار
لقب	ذکاءالملک اول
سمت	مترجمی و مدیریت دارالطّباعه، درجۀ اول استیفا و ریاست دارالطّباع، ادارۀ مدرسۀ علوم سیاسی تهران، ویراستار مجموعۀ انتشارات انطباعات در عهد ناصری و مظفری
آثار	دیوان اشعار؛ شرح احوال شعرای متقدمین؛ علم بدیع (۱۳۳۲ق)؛ ریحانة‌الافکار (۱۳۲۵ق)؛ تاریخ اسکندر کبیر؛ سفر هشتاد روزۀ دور دنیا (۱۳۱۶ق)؛ کلبۀ هندی
گروه مقاله	ادبیات فارسی
جوایز و افتخارات	از پیشگامان، مؤسسان و مدیران جراید در ایران

(ملقب به: ذکاءالملک اول) ادیب، شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار ایرانی. پس از آشنایی با محمدحسن‌خان اعتمادالسلطنه، وزیر انطباعات، و همکاری با وی به مترجمی و مدیریت دارالطباعه منصوب شد. در ۱۳۰۸ق، به‌ موجب فرمان ناصرالدین‌شاه به درجۀ اول استیفاء و ریاست دارالطّباعه رسید. به‌سبب انتقاد از عقب‌افتادگی ایران به دستور ناصرالدین‌شاه چندی زندانی و در اوایل سلطنت مظفرالدین‌شاه به کار دعوت شد. ضمن ادارۀ مدرسۀ علوم سیاسی تهران روزنامۀ جریدۀ هفتگی و سپس روزنامۀ تربیت را تأسیس و منتشر کرد. از پیشگامان، مؤسسان و مدیران جراید در ایران است که موفق شد با تهیه و ترجمۀ مقالات و نشر آن‌ها در روزنامه‌های مختلف، به‌خصوص تربیت، خدمات ارزنده‌ای در این زمینه انجام دهد. شاعری او مورد توجه و اعجاب معاصران وی قرار گرفت، چندان‌که ناصرالدین‌شاه پس از مرگ فروغی بسطامی، تخلص او را، که تا آن زمان ادب بود، تغییر داد و کلمۀ فروغی را برای وی انتخاب کرد. برخی از آثار اعتمادالسلطنه یا کتاب‌هایی که دیگران زیر نظر وی تدوین کرده‌اند، با نظارت و انشای فروغی به‌چاپ می‌رسیده است. افزون بر چند سمت در امور انطباعات او را باید به مفهوم امروزی ویراستار مجموعۀ انتشارات انطباعات در عهد ناصری و مظفری دانست. از دیگر آثارش: دیوان اشعار؛ شرح احوال شعرای متقدمین؛ علم بدیع (۱۳۳۲ق)؛ ریحانة‌الافکار (۱۳۲۵ق)؛ تاریخ اسکندر کبیر؛ سفر هشتاد روزۀ دور دنیا (۱۳۱۶ق)؛ کلبۀ هندی؛ رِنِه از شاتو بریان.