فریدل، شارل (۱۸۳۲ـ۱۸۹۹)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

فِریدِل، شارْل (۱۸۳۲ـ۱۸۹۹)(Friedel, Charles)

شیمی‌دان فرانسوی، متخصصِ شیمی آلی، و کانی‌شناس. با جیمز میسون کرافتس[۱] (۱۸۳۹ـ۱۹۱۷)، شیمی‌دان امریکایی، واکنش فریدل‌ـ‌کرافتس[۲] را کشف کرد که در آن، با استفاده از کاتالیزگر[۳] کلرید آلومینیوم[۴]، افزایش آلکیل هالید[۵] (هالوژنوآلکان[۶]) به ترکیب آروماتیک[۷] را تسهیل می‌کنند. این واکنش اکنون برای تهیۀ رنگ‌های تری‌فنیل‌آمین[۸] به‌کار می‌رود. فریدل با موفقیت در دو زمینۀ شیمی و کانی‌ها، که به هر دو علاقه داشت، کار می‌کرد. ضمن تحقیق دربارۀ الکل‌های گوناگون، در ۱۸۷۱، گلیسرول[۹] (پروپان ـ ۱، ۲، ۳ـ تریول[۱۰]) را از پروپیلن[۱۱] (پروپن[۱۲]) سنتز کرد. از ۱۸۷۴ تا ۱۸۹۱، همکار کرافتس بود. آن دو در ۱۸۷۷، واکنش فریدل‌ـ کرافتس را کشف کردند. از ۱۸۷۹ تا ۱۸۸۷، فریدل در زمینۀ سنتز کانی‌ها، ازجمله الماس، با استفاده از فشار و گرما کار کرد، اما تلاش‌هایش موفقیت‌آمیز نبود. او شباهت خواص و ساختارِ کربن و سیلیسیم[۱۳] را اثبات کرد.

 


  1. James Mason Crafts
  2. Friedel-Crafts reaction
  3. catalyst
  4. aluminium chloride
  5. alkyl halide
  6. halogenoalkane
  7. aromatic compound
  8. triphenylamine
  9. glycerol
  10. propan-1, 3, 2, triol
  11. propylene
  12. propene
  13. silicon