قتلغ ترکان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

قُتْلُغ تُرکان ( ـ۶۸۱ق)

نایب‌السلطنه (۶۵۵ـ۶۶۶ق) و امیر کرمان (۶۶۶ـ۶۸۱ق)، از سلسلۀ قراختائیان. همسر براق حاجب بود و پس از مرگ او (۶۵۱ق) به عقد قطب‌الدین محمد قراختایی، برادرزاده و جانشین براق حاجب، درآمد. زنی خردمند و در کار سلطنت شریک همسر خود بود و پس از مرگ او (۶۵۵ق) به فرمان هولاکوخان، وکیل و نایب‌السلطنۀ سلطان حجاج، فرزند خردسال همسر خود قطب‌الدین محمد شد. قتلغ‌ ترکان‌، دخترش‌ پادشاه‌ خاتون‌ را به‌ عقد‌ آباقاخان‌، پسر هولاکو، درآورد و فرمانروایی‌ خود را مستحکم‌ کرد. از سوی دیگر، حجاج پس از رسیدن به سن رشد درصدد تصرف قدرت برآمد و قتلغ ترکان را تحت فشار قرار داد. قتلغ‌ نیز از او رنجید و به‌ نزد پادشاه‌ خاتون‌ رفت‌. حجاج‌ از ترس‌ آباقاخان‌ کرمان‌ را رها کرد و به‌ هندوستان‌ گریخت‌ و قتلغ‌ ترکان‌ در ۶۶۶ق بار دیگر از سوی‌ خان‌ مغول‌، حکومت‌ کرمان‌ را در دست‌ گرفت‌. وی‌ تا پانزده‌ سال‌ دیگر با استقلال‌ کامل‌ فرمان‌ راند. در ۶۸۱ق سلطان احمد تکودار خان، قتلغ ترکان را از حکومت برکنار و سیورغتمش، برادر سلطان حجاج را به حکومت کرمان منصوب کرد. قتلغ ترکان به تبریز رفت و از سلطان احمد خواست تا از امارت سیورغتمش چشم بپوشد اما این خواسته مورد قبول قرار نگرفت و او در تبریز از غصه درگذشت.