لئون فستینگر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
لئون فستینگر Leon Festinger
زادروز بروکلین، نیویورک 1919م
درگذشت 1989م
ملیت امریکایی
تحصیلات و محل تحصیل مدرک کارشناسی علوم از سیتی کالج نیویورک در 1939، مدرک کارشناسی ارشد روان‌شناسی در 1940، اخذ دکترا در رشتۀ روان‌شناسی کودک در 1942
شغل و تخصص اصلی روان‌شناس
فعالیت‌های مهم مبتکر نظریۀ ناهماهنگی شناختی و نظریۀ مقایسۀ اجتماعی‌
گروه مقاله روانشناسی و روانپزشکی
خویشاوندان سرشناس همسر (مری اولیور بالو، پیانیست)
جوایز و افتخارات دریافت جایزۀ دانشمند ممتاز "انجمن روان‌شناسی آمریکا" (APA) در 1959- عضو آکادمی هنرها و علوم امریکا

لئون فستینگر

لئون فستینگر (1919-1989) (Leon Festinger)

روان‌شناس امریکایی که بیش از همه برای نظریۀ ناهماهنگی_شناختی[۱] و نظریۀ مقایسۀ اجتماعی‌[۲]اش معروف است. او به عنوان یکی از مهم‌ترین روان‌شناسان اجتماعی قرن بیستم در نظر گرفته می‌شود.

فستینگر در بروکلین[۳]، نیویورک[۴] در یک خانوادۀ مهاجر روسیِ خودآموخته متولد شد. در 1939، مدرک کارشناسی علوم را از سیتی کالج نیویورک[۵] دریافت کرد. پس از اتمام تحصیلات کارشناسی، در دانشگاه آیووا[۶] به تحصیل ادامه داد و زیر نظر کورت لوین[۷] به عنوان استاد راهنما، در 1940 مدرک کارشناسی ارشد روان‌شناسی گرفت و در 1942 نیز موفق به اخذ دکترا در رشتۀ روان‌شناسی کودک شد. در همان سال با مری اولیور بالو[۸] پیانیست ازدواج کرد و از او صاحب سه فرزند شد، هر چند که در نهایت از یکدیگر جدا شدند.

در 1945، کورت لوین مرکز تحقیقاتی گروه دینامیک[۹] را در موسسۀ فناوری ماساچوست[۱۰] تأسیس کرد و فستینگر به آن مرکز رفت و آن‌جا تبدیل به استاد راهنما شد. پس از مرگ لوین در 1947، فستینگر آن‌جا را ترک کرد و در دانشگاه میشیگان[۱۱] استادیار شد. در 1951، در دانشگاه مینه‌سوتا[۱۲] استاد برجستۀ روان‌شناسی شد. در دهۀ 1950، به او بودجۀ بخش علوم رفتاری بنیاد فورد[۱۳] اختصاص یافت. این بودجه بخشی از برنامۀ تحقیقاتیِ آزمایشگاه تحقیقات در روابط اجتماعی[۱۴] بود که باعث توسعۀ نظریۀ مقایسۀ اجتماعی شد.

او در 1955 به دانشگاه استنفورد[۱۵] نقل مکان کرد. طی سال‌های بودن در استنفورد در دهه‌های 1950 و 1960، در اوج توانایی و تأثیرگذاری بود و ضمن ادامه دادن کارش در زمینۀ روان‌شناسیِ اجتماعی[۱۶]، روان‌شناسانِ اجتماعی بسیار جوانی همچون الیوت_آرونسون[۱۷] را تربیت کرد. در 1959، جایزۀ دانشمند ممتاز "انجمن روان‌شناسی امریکا" (APA)[۱۸] را دریافت کرد. او در همان سال هم عضو "آکادمی هنرها و علوم امریکا"[۱۹] بود.

ناهماهنگی شناختی یک حالت هیجانی خاص است که وقتی افکار و رفتار ما با هم تعارض پیدا می‌کند، بروز می‌یابد. در چنین شرایطی، ما نوعی ناهماهنگی را در ذهن خود تجربه می‌کنیم که تحملش در بلندمدت آزاردهنده می‌شود، تا جایی که تلاش می‌کنیم به هر شکل ممکن این فاصله را کم کنیم. عموماٌ در چنین وضعیتی، افکارمان هستند که دچار تغییر می‌شوند و نه رفتارهایمان. همچنین، گاهی اوقات که دو نگرش متضاد در ذهن خود داریم و مایل نیستیم که هیچ‌کدام از آن‌ها را کنار بگذاریم نیز بروز می‌کند. در این قبیل مواقع هم ذهن‌ تلاش می‌کند با تفسیر و توجیه خاص خودش، ما را از این تعارض و ناهماهنگی رها کند و به ما بقبولاند که هر دو نگرش درست و قابل‌قبول است. مقایسۀ اجتماعی نیز مقایسه کردن خودمان با دیگران و از جمله خصایص ما انسان‌ها است که باعث می‌شود در پی آن، حس لذت یا رنج را در وجود خویش تجربه کنیم و به قضاوت کردن خود بپردازیم.

فستینگر به علت ابتلا به سرطان کبد درگذشت.

 

منابع:

http://www.newworldencyclopedia.org/entry/Leon_Festinger

https://en.wikipedia.org/wiki/Leon_Festinger

https://www.britannica.com/biography/Leon-Festinger

https://www.nap.edu/read/4547/chapter/5#99

 


  1. Cognitive Dissonance Theory
  2. Social Comparison Theory
  3. Brooklyn
  4. New York
  5. City College of New York
  6. The University of Iowa
  7. Kurt Lewin
  8. Mary Oliver Ballou
  9. Research Center for Group Dynamics
  10. (Massachusetts Institute of Technology (MIT
  11. University of Michigan
  12. University of Minnesota
  13. Ford Foundation
  14. Laboratory for Research in Social Relations
  15. Stanford University
  16. Social psychology
  17. Elliot Aronson
  18. (American Psychological Association (APA
  19. American Academy of Arts and Sciences