لاپلاس، پیر سیمون (۱۷۴۹ـ۱۸۲۷)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

لاپْلاس، پیِر سیمون (۱۷۴۹ـ۱۸۲۷)(Laplace, Pierre Simon)

لاپْلاس، پيِر سيمون
پیر سیمون لاپلاس
Pierre Laplace Simon
زادروز نورماندی ۱۷۴۹م
درگذشت ۱۸۲۷م
ملیت فرانسوی
شغل و تخصص اصلی اخترشناس و ریاضی دان
شغل و تخصص های دیگر دولتمرد
لقب مارکی
آثار رساله مکانیک سماوی(۱۷۹۹ـ۱۸۲۵)
گروه مقاله اخترشناسی، ریاضیات

اخترشناس و ریاضی‌دان فرانسوی. در ۱۷۹۶ نظریۀ منشأ‌گرفتن منظومۀ خورشیدی[۱] از ابری گازی (← سحابی،_فرضیه) را مطرح ساخت. حرکت ماه و سیاره‌ها را بررسی کرد و کتاب ۵‌‌جلدی رسالۀ مکانیک سماوی[۲] (۱۷۹۹ـ۱۸۲۵) را منتشر کرد. بسط نظریۀ احتمالات[۳]ازجمله دستاوردهای او در ریاضی است. رسالۀ مکانیک سماوی دربرگیرندۀ قانون جاذبۀ عمومی[۴]، کاربرد قانون گرانش در زمین، است و پدیده‌هایی مثل جزرومد مربوط به کِشندها، و حرکت تقدیمی اعتدالین[۵] در آن توضیح داده شده‌اند. در ۱۸۱۷ به مقام مارکی رسید. در نورماندی[۶] زاده شد و در کان[۷] درس خواند. در ۱۷۶۷ استاد ریاضی مدرسۀ نظامی پاریس[۸] شد. در ۱۷۹۹، پیش از انتصاب به مقام سناتوری از سوی ناپلئون، مدت ‌کوتاهی به وزارت کشور برگزیده شد. از ۱۸۱۴ به بعد، از پادشاهی بوربون‌[۹]ها حمایت می‌کرد و در ۱۸۲۶، از امضای اعلامیۀ آکادمی فرانسه[۱۰] برای دفاع از آزادی مطبوعات خودداری کرد. از ۱۷۸۴ تا ۱۷۸۶، در رسالۀ مکانیک سماوی به توضیح تغییرات مدارهای مشتری[۱۱] و زحل[۱۲] پرداخت. در «نظریۀ جاذبۀ گوی‌وارها و شکل سیارات[۱۳]» (۱۷۸۵)، تابع پتانسیل[۱۴] و ضرایب لاپلاس[۱۵] را معرفی کرد که هر دوی آن‌ها برای تجزیه‌ و تحلیل کاربردی مسائل فیزیک سودمندند.

 


  1. Solar System
  2. Traité de mechanique céleste
  3. probability theory
  4. universal attraction
  5. Precession of the equinoxes
  6. Normandy
  7. Caen
  8. Paris Ecole Militaire
  9. Bourbon
  10. French Academy
  11. Jupiter
  12. Saturn
  13. Théorie des attractions des sphéroïdes et de lafigure des planètes
  14. potential function
  15. laplace coefficients