لر بزرگ

لُرِ بزرگ (۵۵۰ـ۸۲۷ق)
از سلسله‌های محلی ایران که به نام یکی از نیاکان خود ابوالحسن فضلویه به بنی‌فضلویه و به نام نصرت‌الدین هزاراسب، دومین فرمانروای این سلسله، به هزاراسپیان نیز مشهور است. اجداد این خاندان، کردانی بودند که از شام به لرستان مهاجرت کرده بودند. یکی از نوادگان ابوالحسن به نام ابوطاهر در ۵۴۳ق به خدمت سنقر، اتابک فارس درآمد و پس از پیروزی بر حاکم شبانکاره به خواست خود به لرستان رفت تا آن نواحی را مطیع اتابکان فارس کند. اما پس از تسخیر لرستان از فرمان سنقر سر پیچید و به استقلال، به حکومت پرداخت. خاندان او بالغ بر ۲۷۷ سال در ناحیه لر بزرگ حکومت کردند. امرای این سلسله از این قرارند: ابوطاهر؛ نصرت‌الدین هزار اسب؛ تکله بن هزاراسب؛ شمس‌الدین الب‌ارغون؛ یوسف‌شاه اول؛ افراسیاب اول؛ نصرت‌الدین احمد؛ رکن‌الدین یوسف‌شاه دوم؛ مظفرالدین افراسیاب دوم؛ نورالورد؛ شمس‌الدین پشنگ؛ پیر احمد؛ ابوسعید و شاه‌حسین پسر ابوسعید که در ۸۲۷ق به‌دست آخرین اتابک لر بزرگ، غیاث‌الدین بن کاووس کشته شد و خود او نیز مغلوب ابراهیم سلطان تیموری شد و بدین ترتیب سلسلۀ لر بزرگ به‌کلی منقرض گردید و سرکردگان طوایف بختیاری بر آن نواحی تسلط یافتند. از لحاظ محدودۀ جغرافیایی اتابکان لر کوچک بر محدودۀ لرستان کنونی و اتابکان لر بزرگ بر نواحی چهارمحال و بختیاری و بخش‌هایی از استان‌های جنوبی و شرقی حکومت می‌کرده‌اند.