لژاندر، آدریان ـ ماری (۱۷۵۲ـ۱۸۳۳)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

لُژانْدْر، آدْریان ـ ماری (۱۷۵۲ـ۱۸۳۳)(Legendre, Adrien-Marie)

لُژانْدْر، آدْريان ـ ماري

ریاضی‌دان فرانسوی. تحقیقات او به‌ویژه معطوف به نظریۀ اعداد[۱]، مکانیک سماوی[۲]، و توابع بیضوی[۳] بود. در پاریس زاده شد و در کولژ مازارَن[۴] درس خواند. طی انقلاب فرانسه[۵]، علاوه‌بر استادی در انستیتو مارا[۶]، سرپرستی اداره‌ای دولتی را برعهده گرفت که برای استانداردسازی اوزان و مقادیر در ۱۷۴۹ تشکیل شده بود. از ۱۸۱۳، رئیس ادارۀ طول جغرافیایی[۷] شد. از ۱۷۸۳ تا ۱۷۸۴، آنچه را که امروز به چندجمله‌ای‌های لژاندر[۸] معروف است، واردِ مبحث مکانیک سماوی کرد. این چندجمله‌ای‌ها جواب‌های یک معادلۀ دیفرانسیل مرتبۀ دوم[۹]اند. مهم‌ترین دستاورد او در نظریۀ اعداد قانون تقابل[۱۰] مانده‌های درجۀ دوم[۱۱] است که بعداً کارل فریدریش گاوس[۱۲]، ریاضی‌دان آلمانی، آن را دقیق‌تر اثبات کرد. دیگر دستاورد او قانون توزیع اعداد اول[۱۳] است که در ۱۷۹۸ آن را عرضه کرد. لژاندر در کتاب درسی خود، مبانی هندسه[۱۴] (۱۷۹۴)، یگانه اثبات موجود از گنگ‌بودن[۱۵] عدد π را آورد. کتابی درسی نیز دربارۀ توابع بیضوی و جداولی از آن‌ها منتشر کرد (۱۸۲۵ـ۱۸۲۶).

 


  1. number theory
  2. celestial mechanics
  3. elliptic functions
  4. Collège Mazarin
  5. French Revolution
  6. Institut de Marat
  7. Bureau de Longitudes
  8. Legendre polynomials
  9. second-order differential equation
  10. law of reciprocity
  11. quadratic residues
  12. Karl Friedrich Gauss
  13. law of the distribution of prime numbers
  14. Éléments de géométrie
  15. irrationality