مالک اشتر ( ـ۳۷ /۳۸ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مالِک اَشتَر ( ـ۳۷ /۳۸ق)

از تابعین و از اصحاب امام علی‌ (ع). سرداری دلاور و سخنوری توانا بود. عصر پیامبر‌ (ص) را درک کرد، ولی چون با آن حضرت ملاقاتی نداشته از صحابه به‌شمار نیامده است. در فتوحات شام و برخی از جنگ‌های دیگر شرکت کرد. گفته‌اند در جنگ یرموک چشم او آسیب دید، لذا به اشتر (مردی که پلک چشم او برگشته) لقب یافت. در جنگ‌های جمل و صفّین با امام علی‌ (ع) همراهی کرد و حتی در صفّین نزدیک بود معاویه را بکشد، اما وقتی یاران معاویه با نیرنگ عمروعاص قرآن‌ها را بر سر نیزه زدند مالک ناچار شد که دست از جنگ بردارد. پس از واقعۀ صفّین امام علی‌ (ع) او را به ولایت مصر فرستاد و عهدنامۀ مشهور را به نام او نوشت. در بین راه به تحریک معاویه او را مسموم کردند، پیکر او را به مدینه بردند. چند تن از نوادگان مالک مانند ورّام بن ابی فراس و شیخ جعفر نجفی، صاحب کشف‌الغطاء، عالمانی برجسته بوده‌اند.