مجلس شورای ملی

From ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی


مجلس شورای ملی

مجلس شورای ملی
نام فارسی مجلس شورای ملّی
نوع کاربری پارلمان
سال تاسیس ۱۳ مهر ۱۲۸۵ش
دفتر مرکزی(مقر) تهران
علت تاسیس / تشکیل قانون‌گذاری
مجلس شوراي ملّي

یکی از دو مجلس قانون‌گذاری ایران بعد از انقلاب مشروطیت تا پیروزی انقلاب اسلامی. با پیروزی نهضت مشروطیت و صدور فرمان از سوی مظفرالدین شاه قاجار، در ۱۸ شعبان ۱۳۲۴ق (۱۳ مهر ۱۲۸۵ش) در کاخ گلستان و با حضور مظفرالدین شاه گشایش یافت و ۲۴ دورۀ آن در تهران تشکیل شد. آخرین دورۀ آن در ۱۷ شهریور ۱۳۵۴ش منعقد گردید. در دورۀ اول انتخابات صنفی بود، و هریک از طبقات اعیان، خوانین، شاهزادگان قاجار و روحانیون و تجار و اصناف نمایندگانی در آن داشتند. این مجلس قوانین مهمی در قطع نفوذ مستبدین و متنفذین و استقرار عدالت تدوین و تصویب نمود. این مجلس در واقع مجلسی انقلابی بود که به فرمان محمدعلی شاه به توپ بسته شد و نمایندگان آن برخی دستگیر و بقیه متواری شدند. پس از پیروزی مشروطه‌خواهان و فتح تهران و خلع محمد علی شاه مجلس دوم تشکیل گردید. در میان ادوار گوناگون مجلس، مجلس پنجم به‌سبب مبارزات اقلیت آن، که به رهبری مدرس اداره می‌شد، از شهرت بیشتری برخوردار است. دورۀ نمایندگی تا مجلس نوزدهم (۱۳۳۵) دو سال و از آن پس به چهار سال افزایش یافت. محل تشکیل مجلس شورای ملی در عمارت بهارستان بود. بعد از کودتای ۲۸ مرداد و اعادۀ قدرت مطلقۀ سلطنت، مجلس شورای ملی بیش از هر زمان دیگر تحت نفوذ و مداخلات دربار قرار گرفت و مجلس فرمایشی لقب یافت و به‌همین دلیل نیز مورد اعتنای مردم واقع نگردید. نیز ← انتخابات