مجموع (المجموع)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مجموع (المجموع)
(یا: المجموع فی شرح‌المهذّب) تألیف ابوزکریا محی‌الدین نَوَوی، کتابی به عربی، در فقه شافعی. شرحی است بر کتاب بسیار معروف المهذب فی‌المذهب ابواسحاق شیرازی، و دوره‌ای کامل از فقه استدلالی شافعی است. با زندگی‌نامه امام شافعی و ابواسحاق شافعی، مباحثی مقدماتی مانند آداب تعلیم و تربیت، احکام مفتی و مستفتی و آداب فتوا آغاز می‌شود و با بحث استدلالی در باب موضوعات فقهی از طهارت تا حدود و دیات خاتمه می‌یابد. مؤلف در آغاز این شرح را چنان مفصل نوشت که فقط ۳ جلد آن، به کتاب طهارت تا پایان مبحث حیض اختصاص داشته است. رفته‌رفته، نویسنده با احتراز از توضیحات طولانی، ابوابی را مانند کتاب لعان که کمتر مورد نیاز هستند به اختصار تشریح کرد. نووی معتقد است که در کتاب خود، تمام آرای مذاهب فقهی اسلامی را شرح کرده است. در این اثر افزون بر نقد احادیث متن و تفسیر دقیق آیات متن، مؤلف از توضیح لغات و اصطلاحات موجود در متن نیز غافل نبوده است. نووی همچنین به نظریه‌هایی در متن که خاص او بود و نیز به موارد اختلاف خود با ابوابراهیم مُزَنی در المختصر و ابوحامد غزالی در الوسیط نیز اشاره کرده است. المجموع در ۲۰ جلد در لبنان به‌چاپ رسیده است.