مرشد قلی استاجلو

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳ توسط DaneshGostar (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - '\\3' به '<!--3')
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

مُرشِد قُلی اِسْتاجْلو ( ـ۹۹۷ق)
وکیل‌السلطنۀ معروف شاه‌ عباس و امیر باکفایت قزلباش، فرزند شاه قلی‌خان یگان. در عهد شاه اسماعیل دوم صفوی، حکمران سیستان بود و در دوران سلطان محمد صفوی حاکم باخرز و خواف شد در آن‌جا با علی‌قلی‌خان شاملو و حاکم هرات علیه سلطان محمد صفوی قیام کرد. مدتی بعد علی‌قلی‌خان، سرپرست عباس میرزا، را مغلوب کرد و شاهزاده را با خود به مشهد آورد و در ۹۹۴ بر تخت نشانید و خود را وکیل‌السلطنه‌ شاه‌ خواند. در رمضان ۹۹۵ق از مشهد عازم قزوین شد و در ذیقعدۀ همان سال، شاه ‌عباس را به قزوین رسانید و پس از اعلام گروهی از سرداران و بزرگان قزلباش، پدر و برادران و بعضی عموزادگان شاه عباس را به قلعۀ الموت فرستاد و امور دولت را به‌دست گرفت و مناصب مهم را به بستگان خود سپرد. شاه عباس، که از تسلط او ناخشنود بود و همچنین از بی‌توجهی او به موضوع حملۀ ازبکان به هرات و قتل علی‌قلی‌خان شاملو رنجیده‌خاطر بود، به فکر برکناری وی افتاد. مرشد قلی‌خان که نيّت شاه را دریافته بود، به ترتیب مقدمات خلع او برآمد، اما شاه عباس که به نیّت مرشد قلی‌خان واقف شده بود، بر او پیشی گرفت و در رمضان ۹۹۷ق ضمن سفر خراسان در ولایت بسطام او را به‌کمک بعضی خانزادگان جوان استاجلو و چاوشلو و قرامانلو به‌قتل رسانید.