مسجد جامع (بروجرد)
مسجد جامع (بروجرد)
گنبدخانۀ این مسجد قدیم‌ترین بخش، و هسته اولیۀ شکل‌گیری آن است. در کاوش‌های اخیر، بنایی از قرون اولیۀ هجری در زیر این گنبدخانه به‌دست آمد. براساس کتاب تذکرۀ حَزین، این مسجد برجای آتشکدۀ ویرانِ شهر بروجرد احداث شده است. در منابع موجود، بانی اولیۀ مسجد را حمولة بن علی بروجردی، حکمران بروجرد و وزیر بنی‌دُلَف، یا قاسم بن عجلی معروف به ابودُلَف، حکمران مأمون و معتصم عباسی، دانسته‌اند. قسمت‌های دیگر مسجد به‌تدریج در قرون بعد به آن افزوده شد. شبستان‌های دوسوی گنبدخانه در قرن ۹ق احداث شد. در کاوش‌های اخیر، تزیینات نقاشی روی گچ، مربوط به همین قرن، بر نمای محراب گنبدخانه به‌دست آمده است. ایوان و مناره‌های قطور طرفین آن در ۱۲۰۹ق، به امر تقی‌خان رازانی، حاکم بروجرد، در جلو گنبدخانه احداث شد. در ۱۲۱۳ق حاج سلیمان کاشی، شبستان جبهۀ شمالی حیاط مسجد را به بنا افزود. پوش دوم فعلی گنبد مسجد در دهه‌های اخیر با اسکلت فلزی ساخته شده است.