مس (موسیقی)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مِس (موسیقی)(Mass)

(به انگلیسی: مَس) در موسیقی، آهنگی که از بخش‌های تغییرناپذیر مراسم عشای ربّانی مسیحی تشکیل شده است، یعنی کی‌ریه[۱]، گلوریا[۲]، کرِدو[۳]، سانکتوس[۴] با بندیکتوس[۵]، و آگنوس دِئی[۶]. از نمونه‌های برجستۀ آن مس در سی مینور[۷] اثر یوهان سباستیان باخ[۸] است. پروپِر مس (مس واقعی) از عناصری اضافی (اینترویت، گرادوآل، هاله‌لویا یا تراکت، اوفِرتوری، و کُمونیُن) تشکیل شده است، اما این بخش‌ها در مس‌های ساخته‌شدۀ آهنگ‌سازان کمتر یافت می‌شوند. طریقۀ آهنگ‌سازی قرون وسطایی موومان‌های یک مس برمبنای ملودی‌های پلن‌شان، که تنور می‌خواند، خیلی زود بهره‌گیری از نغمه‌های غیرمذهبی را نیز شامل شد. مثلاً ملودی مرد مسلح[۹] برای این منظور از محبوبیت خاصی برخوردار بود. با این حال در جریان قرن ۱۶ آهنگ‌سازان بیشتری به ساختن مس‌های سراپا اصیل (کار خود آهنگ‌ساز) پرداختند، هرچند عمل عاریت‌گیری عناصر ساختاری از موتت‌ها یا شانسون‌ها نیز معمول بود. حتی در دوران‌های بعدی کار روی مس همچنان در اساس پولی‌فونیک باقی‌ماند، هرچند لزوماً همه‌جا چنین نمی‌ماند. قسمت‌های خاصی، مثل «اِت ویتام وِنتوری سه کولی» در پایان کرِدو، تقریباً همواره به‌صورت فوگ ساخته می‌شدند.

 


  1. Kyrie
  2. Gloria
  3. Credo
  4. Sanctus
  5. Benedictus
  6. Agnus Dei
  7. Mass in B Minor
  8. Johann Sebastian Bach
  9. L’ Homme armé